Solanina jako lek w dawnej medycynie

Solanina jest glikoalkaloidem (charakter saponiny) występującym w gatunkach z rodziny psiankowatych (Solanaceae). Najbardziej jest znana z występowania w zieleniejących bulwach ziemniaka.  W 1 kg bulw kiełkujących i zieleniejących znajduje się ok. 100 mg solaniny. Dawka toksyczna solaniny dla człowieka dorosłego wynosi 300-400 mg.

Solaninum – struktura

Solanina w XIX wieku była stosowana jako lek, w postaci chlorowodorku solaniny – Solaninum hydrochloricum. Zastosowanie miała w leczeniu stwardnienia rozsianego (dla znoszenia drżączki), nerwobólu, podniecenia nerwowego i ruchowego. Do celów leczniczych była uzyskiwana z psianki słodkogórz – Solanum dulcamara. Dawki lecznicze wynosiły 50 mg 2-3 razy dziennie. Dobowa dawka nie przekraczała 250 mg. Zalecano ostrożność i czujność przy stosowaniu tego leku.

Solanina w dawkach toksycznych wywołuje podrażnienie przewodu pokarmowego i układu moczowego. Hemolizuje krwinki. Wywołuje wymioty, biegunkę, krwiomocz, skurcze oddechowe, utratę czucia, obniżenie ciepłoty ciała, ostre zapalenie błony śluzowej żołądka i jelit, obrzęk naczyń jelitowych, senność, ślinotok, zwężenie źrenic, ból głowy, krwiomocz, białkomocz i drgawki. Zgon następuje wskutek porażenia ośrodka oddechowego i krwotocznego zapalenia nerek.