W lasach podgórskich i górskich Polski (południowa część) występuje (niekiedy masowo) ciekawy gatunek szałwii – szałwia lepka (szwajc./niem. Klebrige Salbei; fr. Sauge glutineuse, ital. Salvia vischiosa, retorom. Salvgia glutinusa) – Salvia glutinosa L. (rodzina wargowe – Labiatae = Lamiaceae). W tym roku nawet postanowiłem posadzić wiosną w ogrodzie szałwię lepką pod żarnowcami (przywiezioną z Beskidu Dukielskiego) i obecnie pięknie rośnie, choć warunki ma zupełnie odmienne. Szałwia lepka ma inny skład i działanie lecznicze niż szałwia lekarska. Przede wszystkim szałwia lepka nie działa tak ściągająco i przeciwropnie jak szałwia lekarska. Nie hamuje wydzielania potu. Nie zawiera tujonu, cyneolu i kamfory. Ziele szałwii lepkiej zawiera 0,5-2% olejku eterycznego, bogatego w tlenek kariofilenu, spatulenol i humulen, linalol, muurolen, octan bornylu i burbonen. W zielu są zawarte: kwas karnozowy, kwas rozmarynowy, cynamonowy, labiatowy, kawowy i chlorogenowy; flawonoidy (luteolina, apigenina), fitosterole.
Działanie: przeciwzapalne, hamujące rozwój bakterii i grzybów; przeciwbólowe; rozkurczowe. Łagodzi uporczywy kaszel i chrypkę. Działa ochronnie na wątrobę, wzmaga odnowę hepatocytów. Obniża poziom cukru we krwi.
Wskazania: stany zapalne gardła i oskrzeli; zapalenie błony śluzowej żołądka i jelit; zespół jelita drażliwego (najlepiej łączyć z kozłkiem, sadźcem konopiastym, kozieradką); stany zapalne trzustki (łączyć z kozieradką i balsamką – Momordica charantia lub z kolczurką – Echinocystis lobata, ponadto z czarnuszką – nigella), cukrzyca (łączyć z balsamką – Bitter melon, rutwicą, kozieradką, pokrzywą lub kolczurką), miażdżyca (łączyć z mirrą, z kwasem nikotynowym, balsamką, omanem, kurkumą i /lub/ czarnuszką), uszkodzenie wątroby i reflux (łączyć z ostropestem, karczochem, witaminą B complex, lecytyną, choliną, metioniną, betainą, cystyną/cysteiną, ostrożeniem warzywnym, kurkumą, czarnuszką, kocanką, szantą i rzepikiem).
Dawkowanie: napar z łyżki ziela kwitnącego lub owocującego na szklankę wrzątku; 2 razy dziennie po 1 szklance naparu. Przy nieżytach układu oskrzelowego 4 razy dziennie po 1/2 szklanki naparu. Kuracja trwa 1 miesiąc, powtarzana co kwartał.
Sproszkowane ziele szałwii lepkiej – Herba Salviae glutinosae: 1 łyżeczka 2 razy dziennie, na miodzie lub w kapsułkach.
Nalewka na świeżym zielu – Tinctura Salviae glutinosae: 1 cz. świeżego siekanego ziela na 5 części ciepłego (ale nie gorącego!) alkoholu 40%; zażywać 2 razy dziennie po 1 łyżeczce w 100 ml wody zdrojowej.
Szałwia lepka – Salvia glutinosa L., lipiec 2010 r., Winna Góra przy Dolinie Lubatówki.
Kochany Gienio przysłał mi całą pakę tego cudeńka. U mnie niestety jej nie spotkałem. No i zrobiłem nalewkę. Na razie jako surowiec olejkowy zalałem 1:1,5 cz. ciepłego alkoholu 65 stopni. Potem zrobię ponowną ekstrakcję mniej procentowym alkoholem. Ciekaw sam jestem jakie właściwości będzie miała tak sporządzona nalewka ? W każdym razie nie wadzi spróbować. Niemiecki zielarz stosuje ją przy leczeniu boreliozy.
[…] szałwia lepka Salvia glutinosa – odmiana łąkowa, ma inne właściwości niż szałwia lekarska: nie zawiera tujonu, łagodzi kaszel, działa ochronnie na wątrobę, obniża poziom cukru we krwi, więcej klik […]