Owoc pieprzu czarnego – Fructus Piperis

Fructus Piperis nigri – owoc pieprzu czarnego  /Pepper black/ pozyskiwany z gatunku Piper nigrum Linne (rodzina Piperaceae), zawiera olejek eteryczny (volatile oil) 2-4% i alkaloidy: piperine 5-9%, piperidine, piperettine, piperyline, piperolein A, B, piperanine; flawonole (kaempferol, rhamnetin, quercetin).

Olejek z pieprzu jest bogaty w monoterpeny (monoterpenes) 70-80% (najważniejsze to alfa-thujene, alfa-pinene, camphene, sabinene, beta-pinene, myrcene, 3-carene, limonene, beta-phellandrene) i seskwiterpeny (sesquiterpenes) 20-30% (np. beta-caryophyllene, beta-bisabolene, beta-farnesene, ar-curcumene, humulene, alfa-selinene, beta-selinene, beta-elemene, alfa-cubebene, alfa-copaene). 

Wyciągi z pieprzu wpływają immunostymulująco, podobnie jak kapsaicyna i olejek kubebowy, poprzez stymulowanie systemu MALT i GALT. Pobudzają również wydzielanie enzymów proteolitycznych, kwasu solnego, zwiększają przyswajanie białek i aminokwasów. Wywierają działanie fitoncydowe (antybakteryjne i fungistatyczne). Ograniczają powstawanie amin i siarkowodoru w jelicie grubym, zapobiegając wzdęciom i procesom gnilnym w masie kałowej. Zapobiega atonii jelit. Wzmaga apetyt. Nalewka pieprzowa 1:5 na etanolu 50-60% wcierana w skórę działa rozgrzewająco, poprawia krążenie krwi skórne, usprawnia wymianę metaboliczną, co może być wykorzystywane przy zaburzeniach krążenia obwodowego, przy “zespole zimnych dłoni i stóp” i w chorobach reumatycznych. Nalewka na owocach (owoce przed zalaniem rozdrobnić!) pieprzu może być wcierana w skórę owłosioną dla poprawy ukrwienia cebulek włosowych, co jest szczególnie ważne przy łysieniu na tle zaburzeń troficznych.

W fitoterapii pieprz uznawany jest za środek napotny, poprawiający trawienie i apetyt, moczopędny i pobudzający ogólnie. Istnieją doniesienia o lipolitycznych (wspomagających utratę tkanki tłuszczowej) właściwościach pieprzu, a jednocześnie zapobiegających utracie masy mięśniowej, a nawet wzmagające przyrost masy mięśni. Zewnętrznie używany jako środek rozgrzewający i poprawiający krążenie.

W medycynie sportowej pseudoalkaloidy (piperyna, piperamina, piperylina, chawicyna) oraz kwas piperynowy, pinen, felandren, sabinen, zawarte w standaryzowanym ekstrakcie z owoców pieprzu czarnego zwiększają tolerancję przewodu pokarmowego na wysokoskoncentrowane odżywki białkowe i mineralno-witaminowe. Stymulują układ odpornościowy, w tym również GALT (układ immunologiczny układu pokarmowego). Zwiększają uwalnianie enzymów proteolitycznych. Podnoszą kwasowość soku żołądkowego, ułatwiając trawienie białek. Związki piperynowe zwiększają ukrwienie przewodu pokarmowego w trakcie trawienia, co ułatwia przenikanie składników pokarmowych z jelit do krwi i limfy. Regulują wypróżnienia. Pośrednio zwiększają syntezę białka strukturalnego mięśni. Poprawiają krążenie krwi. Pseudoalkaloidy piperynowe zwiększają odporność na bodźce bólowe, przyśpieszają eliminację kwasu mlekowego z mięśni, podnoszą tonus mięśni, wzmagają koncentrację i pogłębiają gotowość psychiczną do dużego wysiłku fizycznego.