Verbena officinalis L. – werbena pospolita – jako surowiec irydoidowy

Werbena – Verbena officinalis Linne (werbenowate – Verbenaceae) w polskim ziołolecznictwie jest znana jako środek wykrztuśny, rozgrzewający, wzmacniający i żółciopędny. Obecnie mało popularna roślina lecznicza w naszym kraju, natomiast swój renesans przeżywa za granicą, np. w Szwajcarii, Niemczech, Belgii, Francji, gdzie wchodzi w skład herbatek leczniczych i smakowych. Werbena występuje dziko w Europie, Azji, Afryce Północnej i Ameryce Północnej. Pospolita na południu Europy, w Polsce  rozproszona, czasem uprawiana.

Z werbeny (niem. Eisenkraut, ang. vervain) pozyskiwane jest ziele (kwitnące) lub same liście – Herba, Folium Verbenae. Ziele werbeny jest ujęte przez Deutscher Arzneimittel Codex z 2004 r.

Ziele lub sam liść można nabyć w wielu sklepach spożywczych i drogeriach za granicą.

Surowiec zawiera glikozydy irydoidowe (ok. 0,5%): verbalina, hastatozyd, dwuhydrokornina (dihydrocornin); fenyloetanoido-glikozydy – do 0,8% (verbaskozyd, izoverbaskozyd, martynozyd); flawonoidy (luteolina, apigenina, akacetyna, akacetyno-7-O-dwuglukuronid); fitosterole, trójterpeny, olejek eteryczny, fenolokwasy.

Wyciągi wodne i wodno-alkoholowe z ziela werbeny działają niewątpliwie sekretolitycznie, przeciwkaszlowo, antybakteryjnie, przeciwwirusowo, silnie przeciwzapalnie i immunostymulująco. Pobudza skurcze macicy.

W medycynie ludowej Szwajcarii werbena stosowana jest dla pobudzenia laktacji, jako środek moczopędny i przeciwreumatyczny.

Polecam napar z 1 łyżki rozdrobnionego surowca na 220 ml wrzącej wody. Pić 2 razy dziennie po 200 ml. W przypadku nieżytu układu oddechowego 100 ml co 4-6 godzin, najlepiej z miodem lub sokiem malinowym.

Wskazania: osłabienie w przebiegu chorób zakaźnych, grypa, angina, przeziębienie, nieżyt oskrzeli, kaszel, reumatyzm, artretyzm, dychawica oskrzelowa, stany zapalne układu moczowego, skąpa laktacja. Choroby wirusowe. Obniżona odporność na infekcje.

Przeciwwskazania: ciąża.