Inulina – prebiotyczny fruktan i świetny nośnik niektórych substancji czynnych.

Inulina występuje w około 36 tysiącach gatunków roślin. Odkryta w korzeniu omanu – Radix Inulae (Inula helenium L.) stąd jej nazwa (około 40-60%).
Zawartość w przykładowych surowcach: korzeń cykorii Radix Cichorii (do 60%), korzeń mniszka – Radix Taraxaci (do 40%), bulwy słonecznika bulwiastego – topinambur – Tuber Helanthi tuberosi (40-50%).

Inulina pod względem chemicznym należy do polimerów fruktozy, czyli fruktanów. Cząsteczki fruktozy połączone są wiązaniami beta-(2—>1). Masa cząsteczkowa wynosi około 5000. Inulina wzmaga rozwój pożytecznej mikroflory, ogranicza łaknienie, reguluje pasaż treści pokarmowej, stymuluje system immunologiczny GALT. Zmniejsza poziom cukru poposiłkowy. Dlatego zalecana jest inulina dla cukrzyków i osób otyłych oraz zaparciami. Ułatwia wchłanianie biopierwiastków. Działając jako prebiotyk  pośrednio korzystnie wpływa również na stan zdrowotny skóry i włosów oraz odporność organizmu.

Inulinę odkrył aptekarz Valentine von Rose, w Berlinie, w 1804 roku, izolując ją z korzeni omanu. Nazwał ja alantyną (alantin). Ostatecznie weszła jednak nazwa Thomsona – inulina = inulin, zaproponowana w 1818 roku.

Człowiek nie ma zdolności trawienia inuliny. W żołądku dochodzi do lekkiej hydrolizy kwasowej, nie mającej praktycznie znaczenia. W jelicie grubym mikroflora przeprowadza fermentację inuliny,  w wyniku czego uwolnione zostają kwasy organiczne: octowy, propionowy, mlekowy i masłowy. Kwasy te zakwaszają treść jelita grubego, pobudzają perystaltykę, dzięki czemu aktywują regularną defekację (oddawanie kału). Kwasy te są również absorbowane w okrężnicy i transportowane do wątroby, gdzie podlegają metabolizmowi i stanowią źródło energii. Wartość kaloryczna inuliny wynosi ok. 1,5 kcal/g.

Inulina obniża pH kału (zakwasza go), dzięki czemu zapobiega rozwojowi grzybów patogennych i bakterii chorobotwórczych. Polepsza wchłanianie wapnia i magnezu z jelit do krwi. Obniża ryzyko rozwoju raka jelita grubego. Podnosi stosunek HDL do LDL.

Stwierdzono, że inulina pobudza 5-10 razy rozwój Bifidobakterii, korzystnych dla organizmu. Hamuje rozwój niekorzystnych bakterii beztlenowych Clostridium, ponadto Fusobacterium.
Inulina – wzór strukturalny

Podawanie inuliny korzystne jest przy cukrzycy, podwyższonym poziomie cholesterolu i lipidów, zaparciach, otyłości, nowotworach, przy intensywnym wysiłku fizycznym, po przebyciu chorób zakaźnych, po chemioterapii (w tym antybiotyko-
i sulfonamidoterapii), kandydozie (Candida), kryptokokozie (Cryptococcus), przy infekcjach E. coli i salmonellozie, przy chorobach alergicznych, osłabionym układzie odpornościowym, przewlekłych chorobach skórnych, przy jelicie drażliwym, po operacji uchyłków jelita, przy wzdęciach i niewydolności wątroby. Inulina zmniejsza wytwarzanie amin biogennych w jelitach i siarkowodoru, co odciąża wątrobę i korzystnie wpływa na stan zdrowotny skóry.

W celach leczniczych należy przyjmować kilka g inuliny dziennie, np. 1 g 3 razy dziennie, profilaktycznie 1-2 g dziennie, np. po uprzednim rozmieszaniu w jogurcie, czy kefirze. Rozmieszana z sokami owocowymi również smakuje (zawiesina). Inulina obecnie jest dostępna w sprzedaży (proszek).

Inulina jest stosowana w przemyśle kosmetycznym, spożywczym i farmaceutycznym jako nośnik dla probiotyków (kultury bakterii i grzybów symbiotycznych), aromatów, barwników, witamin, minerałów, dodatków smakowych i ekstraktów roślinnych. Jest dobrą substancją wypełniającą (kapsułki, tabletki) i wiążącą, składnikiem teksturotwórczym. W produktach niskotłuszczowych nadaje gładkość, poprawia smak. W skojarzeniu ze słodzikami łagodzi przykrą w odbiorze słodkość. Stabilizuje zawiesiny i emulsje. Dodawana do żywności, szczególnie wysoko przetworzonej i bezresztkowej w celu podniesienia zawartości błonnika.

---