Archiwa

marzec 2023
P W Ś C P S N
 12345
6789101112
13141516171819
20212223242526
2728293031  

Archiwa

Owoc anyżu gwiazdkowatego – Fructus Anisi stellati w dawnej medycynie oficjalnej.

Anyż gwiazdkowaty (gwiazdkowy) /ang. Star anise, niem. Sternanis/ – Illicium verum Hooker fil., czyli drzewko anyżowe /badian/ rośnie w południowej części Chin, w północnej części Wietnamu; uprawiany jest w Chinach, Indochinach, Japonii i na Filipinach. Dorasta do 8 m wys. Liście szerokoeliptyczno-lancetowate, skórzaste, gładkie, zaostrzone. Ulistnienie równoległe. Kwiaty duże, pojedyncze, w kątach liści. Owoc złożony […]

Olejek terpentynowy – Oleum Terebinthinae.

Olejek terpentynowy – Oleum Terebinthinae otrzymywany jest z żywicy pochodzącej z rozmaitych gatunków sosny – Pinus. Uzyskaną żywicę sosnową poddaje się destylacji z parą wodną. Olejek terpentynowy wrze w temp. 156-170 stopni C. Jest to ruchliwa ciecz, bezbarwna lub żółtawa, o specyficznym iglastym zapachu, ostrym, palącym, gorzkawym i balsamicznym smaku, o gęstości 0,858-0,876, liczbie jodowej […]

Lawenda – Lavandula – właściwości lecznicze raz jeszcze.

Lawenda – Lavandula, z rodziny wargowych = jasnotowatych – Labiatae = Lamiaceae jest źródłem kwiatu – Flos Lavandulae oraz olejku eterycznego – Aetheroleum Lavandulae. Kwiat zawiera około 3% olejku eterycznego oraz około 12% fenolokwasów, ponadto triterpeny (kwas ursolowy, oleanolowy), kumaryny, antocyjany, garbniki, fitosterole i flawonoidy. Surowiec jest pozyskiwany najczęściej z gatunku Lavandula angustifolia Miller i […]

Hyzop (Hyssopus, Ysop) raz jeszcze

Dziś wyszedłem na ogród i spostrzegłem jak pięknie rozwija się hyzop. Postanowiłem go więc jeszcze raz wspomnieć, bowiem nadszedł czas na jego wysiewanie, a jest to krzewinka wieloletnia, zatem będzie mogła być eksploatowana wiele lat.

Hyzop lekarski – Hyssopus officinalis L. (niem. Echter Ysop) dostarcza cenny surowiec – ziele – Herba Hyssopi, bogate w […]

O tymolu (Thymolum) raz jeszcze.

Tymol – 1 metylo-3-hydroksy-4-izopropylobenzen (izopropylometakrezol = 3-p-cymenol) jest to krystaliczny związek fenolowy występujący w wielu olejkach eterycznych, najczęściej obok swojego izomeru – karwakrolu (płyn). Wywiera silne i pewne działanie wykrztuśne, przeciwkaszlowe i odkażające. Wzmaga również wydzielanie moczu. Jest wchłaniany do krwi i limfy. Wydalany jest z żółcią i moczem; częściowo również przez płuca, wraz z […]

Barszcz zwyczajny – Heracleum sphondylium L.

Barszcz zwyczajny – Heracleum sphondylium L. zaliczany jest  do rodziny baldaszkowatych – Umbelliferae, czyli selerowatych – Apiaceae. Roślina dwuletnia lub trwała, dorastająca do 120 cm wys. Pospolita w Polsce. W Szwajcarii gatunek Heracleum sphondylium Linne (Wiesen Bärenklau; fr. Patte d’ours, Berce des pres; ital. Panece comune; retorom. Darsvenna cumina) rozdzielono na 4 podgatunki: Heracleum sphondylium […]

Doględa – Grindelia jako spasmolyticum et expectorans.

Rodzaj Doględa – Grindelia należy do rodziny złożonych = astrowatych (Compositae = Asteraceae). Używane gatunki to: Grindelia robusta Nuttal = Grindelia camporum Greene (doględa wielka), Grindelia squarrosa Dunal (doględa szorstka) i Grindelia humilis Hooker&Arnott (doględa niska). Pochodzą z Ameryki Północnej. Do celów leczniczy jest uprawiana, m.in. w południowo-zachodniej części USA. W przyrodzie są dwie formy […]

Leki siarkocyjanowe = rodanowe w XIX wieku.

Surowce zawierające glikozydy siarkowe (glikozydy olejków gorczycznych), czyli glukozynolaty, rozcierane w obecności wody wydzielają olejki gorczyczne. Następuje wówczas hydroliza glikozydów siarkowych pod działaniem enzymu mirozynazy. Olejki gorczyczne są pochodnymi kwasu tiocyjanowego (rodanowodorowego, sulfocyjanowego) HSCN. Kwas tiocyjanowy w postaci czystej jest nietrwałym związkiem. W zimnym rozcieńczonym roztworze wodnym kwas tiocyjanowy jest trwalszy. Jest mocnym kwasem podobnym […]

Owoc selera – Fructus Apii graveolentis raz jeszcze jako diureticum.

Apium graveolens L., z rodziny Umbelliferae = Apiaceae, czyli seler zwyczajny (szwajc./niem. Sellerie; fr. celeri; ital. Sedano comune; retorom. Sellerin) znany jest przede wszystkim jako warzywo w postaci liści (naci) i korzenia, rzadziej rozpowszechnione jest użycie owocu selera – Fructus Apii graveolentis lub olejku selerowego – Oleum Apii graveolentis. Aby mieć owoc selera musimy pozwolić […]

Asa foetida, czyli czarcie łajno (smrodzieniec) jako dawny lek oficjalny.

Asa foetida = Assa foetida = Gummi-resina asa foetida, czyli gumożywica smrodzieńca była środkiem opisywanym przez wszystkie ważniejsze farmakopee. W czystej postaci ma postać niekształtnych zlepków, barwy szarej lub czerwono-brunatnej, w środku białej lub popielato-brunatnej opalizującej. Zapach czosnkowy, smak nieprzyjemny, wręcz dla niektórych osób wstrętny. W niskiej temperaturze staje się kruchy, w cieple mięknie. Po […]