|
Rośliny lecznicze „Przełomu Jasiołki” – prezentacja z wykładu wygłoszonego 24 sierpnia 2019 roku (sobota) w auli Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej podczas Karpackich Klimatów Podczas wykładu obiecaliśmy Słuchaczom udostępnić prezentację z wykładu pt. ”Rośliny lecznicze „Przełomu Jasiołki”.
Proszę kliknąć na link aby ściągnąć w postaci .pdf

Konspekt prezentacji:
Rośliny lecznicze „Przełomu Jasiołki”
Henryk Różański & Dominik Wróbel
Rezerwat „Przełom Jasiołki”
• Utworzony Zarządzeniem Ministra Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego z dnia 10 listopada 1976 roku.
• Powierzchnia rezerwatu: 121,32 ha.
• Las o naturalnym charakterze, pozostałość dawnej Puszczy Karpackiej, porastający teren w rejonie przełomu Jasiołki między masywami Ostrej (687 m n.p.m.) i Piotrusia (727 m n.p.m.).
• Jaworzyna górska z języcznikiem oraz żyzna buczyna karpacka z miesięcznicą trwałą.
• Dominującym gatunkiem jest klon jawor z domieszką buka, jodły i wiązu górskiego.
Rezerwat „Przełom Jasiołki”
• W rezerwacie występuje około 300 gatunków roślin naczyniowych, np.
smotrawa okazała, turzyca orzęsiona, marzanka wonna, gajowiec żółty, szczyr trwały, kopytnik pospolity, tojad dzióbaty, wawrzynek wilcze-łyko, powojnik alpejski, żywokost sercowaty, ciemiężyca zielona, obrazki alpejskie, parzydło leśne, pokrzyk wilcza-jagoda, lulecznica kraińska, goryczka trojeściowa.
Sadziec konopiasty – Eupatorium cannabinum L., Asteraceae = Compositae
• Bylina do 1,5 m wys.
• Gleby wilgotne, eutroficzne i bardzo zasolone, o odczynie od obojętnego do zasadowego.
• Łęgi, olsy, ziołorośla porębowe.
• Wydajność miodowa 160 kg/ha.
• Europa, Azja, Afryka Północna
Sadziec konopiasty – Eupatorium cannabinum L., Asteraceae = Compositae
• Radix (Rhizoma cum radicibus) et Herba Eupatorii cannabini
• Składniki: sesquiterpene lactones (eupafolin, euperfolitin, eufoliatin, eufoliatorin, euperfolide, eucannabinolide, helenalin), immonostimmulatory polysaccharides; flavonoids (quercetin, kaempferol, hyperoside, astragalin, rutin, eupatorin); diterpenes (dendroidinic acid, hebenolide), sterols, volatile oils.
• Działanie: diaphoreticum (napotne), amarum (gorzkie), laxativum (rozwalniające), tonicum (tonizujące), antispasmodicum (przeciwskurczowe), carminativum (wiatropędne), astringentum. Immunostymulujące.
• Zastosowanie: grypa, nieżyty i infekcje układu oddechowego, choroby reumatyczne (w tym mięśniowy), spadek odporności na zakażenia. Zaparcia. Choroby wątroby, śledziony i pęcherzyka żółciowego.
• Zewnętrznie: trudno gojące się i zakażone rany, owrzodzenia, liszaje, wypryski.
• Dawkowanie i preparaty: nalewka 2-4 ml 3 razy dziennie (1:10 in 45%), napar z 1-2 łyżeczek surowca na filiżankę wrzątku, 3 razy dziennie.
Obrazki alpejskie (wschodnie) – Arum alpinum Schott&Kotschy (A. orientale Bieb), Araceae
• Bylina
• Bulwiaste kłącze
• Owoc – czerwona jagoda, pozostaje po uschnięciu liści
• Kwitnie od kwietnia do czerwca.
• W Polsce przebiega północna granica zasięgu
• Tylko w południowej części Polski, (głównie pd.-wsch. rejony)
• Narażony na wyginięcie.
• Wilgotne gleby, zasobne, o odczynie od obojętnego do zasadowego.
• Grądy, żyzna buczyna, lasy łęgowe.
Obrazki alpejskie (wschodnie) – Arum alpinum Schott&Kotschy (A. cylindraceum Gasparrini, A. orientale Bieb), Araceae
• W dawnej medycynie oficjalnej: Arum maculatum L., A. italicum Mill. W medycynie ludowej mylono gatunki, podgatunki i odmiany.
• Rhizoma Ari. Ważny surowiec do usztywniania materiałów (krochmal)!
• Składniki: skrobia 20-40% (inne gat. do 70%), glikozydy ok. 1% (aroina 0,005%, aronina, aroidyna), saponiny (aryna do 0,1%), kwas pruski, tłusty olej 0,5-1%, gumożywica – bassoryna do 18%, szczawian wapnia, izobutyloamina.
• Działanie: rubefaciens, vesicantia, epispastica, mucilaginosa, emolientia, resolventia, alterantia; tonicum, nervinum. Środek bodźcowy, pobudzający krążenie krwi i limfy, przeciwzastoinowy. Powoduje rewolucję fizjologiczną w organizmie.
• Dawniej doustnie i zewnętrznie, do gojenia zmian troficznych i paprzących się ran/owrzodzeń.
• Do wcierania (tinctura 1:10 in 45-70% eth.) przy chorobach przeziębieniowych, zastarzałych, opornych na leczenie, reumatycznych, związanych ze skrofulozą, niedrożnością węzłów chłonnych.
• Również w skrajnych sytuacjach: afonia, nerwice, zaburzenia neurotransmisji. Sproszkowany: 600 mg 1-2 razy dziennie (nieżyty przewodu pokarmowego, wyziębienie, zastarzałe nieżyty układu oddechowego).
Kopytnik pospolity – Asarum europaeum L. Aristolochiaceae.
• Zimozielona bylina.
• Kłącze pełzające.
• Kwiaty przy ziemi, brudnopurpurowe, dzwonkowate.
• Kwitnie od marca do maja.
• Gleby świeże, eutroficzne, o odczynie lekko kwaśnym do zasadowego.
• Żyzne lasy liściaste: grądy, buczyny, lasy łęgowe.
Kopytnik pospolity – Asarum europaeum L., Aristolochiaceae.
• Rhizoma Asari cum Herba (Ph.Helv.), Herba Asari cum radicibus (Ph.Pol. III).
• Składniki: olejek eteryczny 0,7-4% (do 50% alfa-azaron, ponadto izomer gamma-; aldehyd azarylowy, metyloeugenol, octan bornylu, terpen, seskwiterpen, diazaron), garbniki, cukry – ok. 3-4%, żywica, śluzy, allantoina, kwas chlorogenowy, wit. C 163 mg/100 g ś.m., beta-sitosterol.
• Test Amesa, testy na myszach – mutagenność alfa- i beta-azaronu. Surowce z beta-azaronem są usuwane z lekospisów i żywności (tatarak, kopytnik). Gamma-azaron występuje w pieprzu czarnym.
Kopytnik pospolity – Asarum europaeum L., Aristolochiaceae.
Działanie: wykrztuśne, antybakteryjne, fungistatyczne, rozkurczowe, przeciwastmatyczne, silnie żółciotwórcze, przeciwpasożytnicze.
W większych dawkach wymiotne i przeczyszczające.
Wskazania: głównie zakażenia i stany zapalne układu oddechowego. Dychawica oskrzelowa. Stany zapalne zatok i uszu.
Jako alternatywa dla wymiotnicy.
Dr G. Madaus: nerwice, nerwobóle.
Zewnętrznie do wcierania jako środek rozgrzewający i antyseptyczny (odwaniający).
Posologia: wg Ph. Helv. 100-200 mg 2-3 razy dz. (tabl., inf., pulv.).
Tinctura 1:10 in 60% eth. 10-15-20 kropli 2-3 razy dz.
Przymiotno białe – Erigeron annuus (L.) Persoon, Asteraceae = Compositae.
• Pochodzi z Ameryki Północnej.
• Roślina dwuletnia lub trwała.
• Gleby aluwialne rzeczne, wydmy piaszczyste, zręby.
• Kwitnie od czerwca do listopada.
Przymiotno białe – Erigeron annuus (L.) Persoon, Asteraceae = Compositae.
• Również w lecznictwie są wykorzystywane: Erigeron canadensis L. (przymiotno kanadyjskie) oraz Erigeron acer L. (przymiotno ostre).
• Herba Erigeronis
• Składniki: olejek eteryczny 0,3-1% (terpineol, limonen, linalol, ester matrikariowy, p-cymol, octan metyloetylu, aldehyd kuminowy, kubeben, beta-trans-farnezen), garbniki, kwas galusowy, cholina, betaina, kwas benzylo-benzoesowy, benzoesan benzylu.
• Działanie: przeciwbiegunkowe, przeciwpasożytnicze, przeciwkrwotoczne, antynowotworowe, rozkurczowe, uspokajające, przeciwbólowe.
• Wskazania: nadmierne krwawienia miesiączkowe, profilaktyka krwotoków macicznych, krwawienia pozamiesiaczkowe, krwotoki z nosa, stany zapalne naczyniówki oka, krwawienia śródmiąższowe, w jamie brzusznej, w układzie oddechowym i moczowym, krwiomocz, choroba hemoroidowa, kamica moczowa, zapalenie pęcherza moczowego, nerwice, bezsenność, parazytozy.
• Inf. 1-2% ex sicc./rec. Herba, okłady, przemywanie, płukanki. Kilka filiżanek dziennie. Tinctura 1:10 in 70% eth. – 20-30 kropli w H2O.
• Kosmetyka: stany zapalne skóry, plamice naczyniowe, trądzik różowaty, rozszerzone pory skórne, teleangiektazje, zwiotczała skóra.
Żabieniec pospolity, żabieniec babka wodna – Alisma plantago Linne, Alisma plantago-aquatica L., Alismataceae
• Wody stojące i bardzo wolno płynące.
• Eurazja, Afryka. Zawleczony również do Australii i Ameryki Północnej.
• Radix Alismae.
• Składniki: tetracykliczne trójterpeny (alisole), nitrylozydy, alkaloidy, leukoantocyjany, garbniki, saponiny, flawonoidy (rutyna), skrobia (do 30%), śluzy, żywica.
• Działanie: hipocholesterolemiczne, hipoglikemiczne, moczopędne, przeciwobrzękowe, krwiotwórcze, przeciwszkorbutowe, czyszczące krew.
• Wskazania: obrzęki, nadciśnienie, stany zapalne nerek i pęcherza moczowego, atonia macicy, anemia, gnilec, wodobrzusze, cukrzyca, miażdżyca.
• Kosmetyka: odżywcze dla skóry, pojędrniające, rozjaśniające cerę, oczyszczające i odtruwające na skórę, przeciwzaskórnikowe, bodźcowe.
• Dr G. Madaus: 1:10 in 45% eth., 20-30 kropli 2-3 razy dziennie. Napar, odwar 1-2% – kilka filiżanek dziennie, do okładów.
Uczep trójlistkowy – Bidens tripartita L., Asteraceae = Compositae.
• Roślina jednoroczna.
• Owocem jest płaska niełupka, która posiada haczyki na krawędziach oraz 1-2 krótsze i 2 dłuższe ości pokryte zadziorkami.
• Kwitnie od czerwca do sierpnia.
• Gatunek euroazjatycki.
• Azotolubny.
• Charakterystyczny dla zbiorowisk rozwijających się na wysychających latem brzegach wód (klasa Bidentetea), w siedliskach ruderalnych.
• Terofit.
Uczep trójlistkowy – Bidens tripartita L. = B. cannabina Lam., Asteraceae = Compositae.
• Herba Bidentis. W starych lekospisach pod nazwą: Herba Cannabis aquaticae lub Herba Verbesinae.
• Składniki: olejek eteryczny, poliacetyleny, tetraacetyleny, garbniki 6-7%, poliiny, witamina C – 0,18%, gorycze, karoten 0,012% ksantofile.
• Działanie: diureticum, cholagogum, adstringentum, antiphlogisticum, emmenagogum, diaphoreticum.
• Wskazania: infekcje i stany zapalne układu moczowego, skąpe miesiączkowanie. Choroba hemoroidowa (wlewki, czopki z ekstraktem). W medycynie ludowej: nowotwory (guzy rakowe). Ziele w maściach, sok, papka – choroby skórne, rany.
• Posologia: Inf. 1-2%, 200-400 ml dziennie.
Poziewnik – Galeopsis, Lamiaceae = Labiatae
• Poziewnik dwudzielny – Galeopsis bifida Boenn.
• Poziewnik szorstki – Galeopsis tetrahit L.
• Poziewnik pstry – Galeopsis speciosa Mill.
• Poziewnik miękkowłosy – Galeopsis pubescens Besser
• Gleby świeże mezo- do eutroficznych, o odczynie słabo kwaśnym do obojętnego.
• Rośliny roczne.
Poziewnik – Galeopsis, Lamiaceae = Labiatae
• Herba Galeopsidis, Ph.Helv. ÖAB, Hung.
• Składniki: kwas krzemowy – ok. 1%, garbniki 5-10%, saponiny, alkaloidy (stachydryna 0,16%), fenolokwasy, irydoidy.
• Działanie: przeciwwysiękowe, przeciwzapalne, przeciwkrwotoczne, antyalergiczne, przeciwbiegunkowe, kardioprotekcyjne, przeciwmiażdżycowe, przeciwkamicze.
• Wskazania: zakażenia układu oddechowego, w tym gruźlica płuc, skrofuloza, ryzyko krwotoków, nadmierne krwawienia miesiączkowe, bolesne miesiączkowanie, stany zapalne żył, żylaki, plamice, choroba wieńcowa, zapalenie nerek i pęcherza moczowego, krwiomocz, kamica moczowa, choroby alergiczne, stany zapalne jelit i żołądka, choroba wrzodowa, owrzodzenia jelit, tętniaki, zapalenie opon mózgowych, zapalenie macicy, stany zwyrodnieniowe i zapalne kości oraz stawów, złamania, zwichnięcia, uszkodzenia mięśni, zapalenie krtani, katar, chrypka, choroby dziąseł, stany zapalne oczu.
• Kosmetyka: źródło krzemu dla skóry, dz. przeciwstarzeniowe, przeciwzapalne, uszczelniające naczynia krwionośne.
• Posologia: dec. 2%, got. 20 min.; 100 ml 2-4 razy dziennie.
Kielisznik zaroślowy – Calystegia sepium R.Brown, Convolvulaceae.
• Bylina z pełzającym kłączem.
• Owija się lewoskrętnie.
• Owocem jest torebka.
• Kwitnie od czerwca do września.
• Gleby wilgotne, eutroficzne o odczynie zasadowym.
• Wilgotne zarośla, łęgi, olsy.
Kielisznik zaroślowy – Calystegia sepium R.Brown, Convolvulaceae.
• Herba et Rhizoma cum radicibus (Radix) Claystegiae (Convolvuli sepii).
• Składniki: żywiczny glikozyd jalapinowy (Rhizoma cum rad. 6-7%, Herba 3-3,5%, Folium 2-2,5%), kwas kawowy, kwas neochlorogenowy (5-kawoilochinowy), ferulowy, p-kumarowy, kaempferol, kwercetyna, rutyna.
• Działanie: rozwalniające lub przeczyszczające, przeciwrobacze, silnie żółciopędne, przeciwbólowe, uspokajające, cytotoksyczne wobec onkocytów.
• Tinctura 1:10 in 70 eth. jako sedativum i amarum 15-20 kropli, inf., dec. 2-2,5%, 50 ml 1-2 razy dz.
• Dawniej Resina Convolvuli sepium jako alternatywa dla Convolvulus jalappa, wilca przeczyszczającego – Exogonium purga Bentham = Ipomoea purga Hayne.
Świetlik – Euphrasia, Scrophulariaceae, Orobanchaceae.
• Świetlik lekarski – Euphrasia officinalis Linne
• Świetlik łąkowy Euphrasia rostkoviana Hayne
• Świetlik wyprężony Euphrasia stricta Host
• Półpasożyty.
• W XX wieku przestał „istnieć” gatunek: świetlik lekarski Euphrasia officinalis L., a samą nazwę uznano za zbiorczą, obejmującą szereg podobnych do siebie gatunków europejskich: świetlik łąkowy Euphrasia rostkoviana Hayne, świetlik wyprężony Euphrasia stricta Host, świetlik zwarty (zwartolistny) Euphrasia curta (Fries) Wettstein, świetlik Kernera Euphrasia Kerneri Wettstein, świetlik krótkogruczołkowy Euphrasia brevipila Burnat, Gremli i inne.
• Wymienione gatunki swobodnie krzyżują się ze sobą tworząc liczne mieszańce.
Świetlik – Euphrasia, Scrophulariaceae, Orobanchaceae.
• Herba Euphrasiae.
• Składniki: glikozydy irydoidowe – ok. 1%, w tym aucubin 0,5%, eufrozyd, 10-p-kumaroilo-aukubina, genipozyd, adoksozyd, iksorozyd, mussaenozyd; garbniki (około 12%), kwas galusowy, kwas ferulowy, chlorogenowy olejek lotny 0,2%, flawonoidy, fenylopropanoidy, sterole, śluzy.
1967 rok: Królikowska dokonała szczegółowej analizy składu ziela Euphrasia rostkoviana Hayne, wykrywając w nim związki irydoidowe, depsydowe i flawonoidy.
Sticher wykrył w latach 80 XX w. nowy glikozyd fenylopropanoidowy – eukovozyd.
Świetlik – Euphrasia, Scrophulariaceae, Orobanchaceae.
• Działanie: ściągające, przeciwwysiękowe, przeciwzapalne, odkażające, przeciwobrzękowe, ochronne na miąższ wątroby i trzustkę, przeciwreumatyczne, cytoprotekcyjne, przeciwrodnikowe.
• Posologia: nalewka 1-4 ml 3 razy dziennie 1:10 in 45%; napar z 1 łyżeczki na filiżankę wrzątku; 3 razy dziennie, ponadto do okładów 1 łyżeczka surowca na ݣ wody.
• Johann Künzle (1857-1945): „obgotowane ziele jest stosowane przy zaczerwieniu oczu, zapaleniu powiek i spojówek oraz w zmętnieniu oczu.
• Należy używać tylko odwary klarowne!.
• Dr med. G. Madaus (1890-1942): choroby skórne, stany zapalne błon śluzowych, żołądka, jelit, oczu, jamy nosowej, uszu; żółtaczka. Zagrożenia uszkodzenia wątroby. 2-4 g 2-3 razy dziennie.
Krwawnica pospolita – Lythrum salicaria L., Lythraceae.
• Bylina z grubym i zdrewniałym korzeniem.
• Owocem jest torebka.
• Kwitnie od lipca do września.
• Gleby wilgotne, mokre, eutroficzne o odczynie obojętnym.
• Lasy łęgowe, olsy.
• Zbiorowiska ziołoroślowe wzdłuż cieków wodnych, wilgotne i podmokłe łąki, torfowiska niskie.
Krwawnica pospolita – Lythrum salicaria L., Lythraceae.
• Radix et Herba cum Floribus Salicariae (Lysimachiae purpureae).
• Składniki: garbniki (liście 12%, łodygi 10%, kwiatostany 13-14%, korzeń 8,5%), fenolokwasy (p-kumarowy, chlorogenowy, galusowy, elagowy), flawonoidy (orientyna, luteolina, witeksyna), antocyjany (kwiaty ok. 1%, malwidyna, cyjanidyna), glikozydy (salikaryna), cukry (galaktoza, skrobia), sterole (beta-sytosteryna), śluzy, irydoidy (loliolid).
• Wskazania: biegunki różnego pochodzenia, czerwonka, nieżyt żołądka, jelit, choroba hemoroidowa, chroniczne stany zapalne skóry i błon śluzowych.
• Sok, napar i odwar z ziela, pędów kwitnących i korzeni do hamowania krwotoków, ściągania ran i owrzodzeń.
• Odwar i napar polecano po porodzie i przy nadmiernych krwawieniach miesiączkowych.
Krwawnica pospolita – Lythrum salicaria L., Lythraceae.
• Dr G. Madaus podał: w Polsce używano ziele i kwiat krwawnicy w leczeniu nieżytu jelit. Zalecił wodne wyciągi z surowca przy ostrym i chronicznym zapaleniu jelit, tyfusie i czerwonce. Ponadto jako środek uspokajający.
• Posologia: inf., dec. 2-3%, kilka filiżanek dziennie, Tinctura (in 40% eth.), Acetum 1:10 – 2-5 ml 2-3 razy dziennie, 5 ml na 100 ml wody do płukania, okładów.
• Kosmetyka: przeciwłojotokowe, matujące, obkurczajace na pory i naczynia krwionośne, odkażające i pojędrniające. Polecane są przy cerze tłustej i naczyńkowej oraz trądzikowej, w tym w przebiegu trądzika różowatego. Do płukania włosów tłustych i z łupieżem.
Karbieniec pospolity – Lycopus europaeus L., Lamiaceae, Labiatae.
• Bylina z podziemnymi rozłogami, grubymi i długimi do 1 m.
• Owocem jest rozłupnia.
• Kwitnie od lipca do września.
• Gleby mokre, eutroficzne, o odczynie obojętnym.
• Olsy, łęgi jesionowo-olchowe, jesionowo-wiązowe, podgórskie łęgi jesionowe i topolowo-wierzbowe.
Karbieniec pospolity – Lycopus europaeus L., Lamiaceae, Labiatae.
• Herba Lycopi, Herba Marrubi aquatici.
• Składniki: olejek eteryczny 0,2%, żywica ok. 3%, flawonoidy 2-3%, kumaryny 0,12%, alkaloidy, witamina C, karoten, luteolina, apigenina, kwas kawowy, litospermowy, chlorogenowy, rozmarynowy ursolowy, synapinowy, elagowy, saponiny, dużo fluoru (0,05-0,1%), garbniki ok. 3%. W olejku eterycznym: octan bornylu, kamfen, geraniol, limonen, linalol.
• Działanie: hamujące nadczynność tarczycy, przeciw osteoporozie, uspokajające, przeciwnerwicowe, przeciwgorączkowe, przeciwbólowe, rozkurczowe, poprawiające krążenie limfy, antygonadotropowe.
• Obniża poziom prolaktyny.
• Wskazania: nadczynność tarczycy, nerwice, napięcie przedmiesiączkowe, hiperprolaktynemia, trądzik, zapalenie piersi, choroby gorączkowe.
• Dr G. Madaus pierwszy wprowadził wyciąg ze świeżego ziela do obrotu handlowego. Nerwice serca, nadciśnienie, „uderzenia krwi do głowy i gorąca”.
Goryczka trojeściowa – Gentiana asclepiadea L., Gentianaceae.
• Bylina o grubym kłączu.
• Kwitnie od lipca do września.
• W Polsce osiąga północną granicę zasięgu.
• Gleby świeże, mezotroficzne, o odczynie umiarkowanie kwaśnym.
• Bory świerkowe, jodłowo-świerkowe i jodłowe, buczyna karpacka, jaworzyny górskie.
Goryczka trojeściowa – Gentiana asclepiadea Linne, Gentianaceae.
• Radix Gentianae asclepiadea.
• Składniki: gencjopikryna, gencjanina, gencjanidyna, gencjalutyna, gencjabetyna.
• Działanie: ogólnie pobudzające procesy sekrecji, wzmagające pracę układu pokarmowego, nasilające trawienie i apetyt, tonizujące, wzmacniające, krwiotwórcze, przeciwrobacze (świeży surowiec), przeciwalergiczne (alergie pokarmowe), pobudzające macicę, wzmagające metabolizm komórkowy.
• Wskazania: współczulne zapalenie oka (zapalenie błony naczyniowej oka), krwiomocz, powolna przemiana materii, zaparcia, niedokrwistość, niedowłady, zaburzenia neurotransmisji, brak apetytu, charłactwo, niestrawność, zaparcia, atonia jelit i żołądka.
• Skłonności do zakażeń przewodu pokarmowego. Parazytozy. Mikozy jelit. Wzdęcia.
• Posologia: tinctura 1:10 in 60% eth. 10-30 kropli w wodzie kilka razy dziennie; napar z 1 g surowca 3 razy dziennie. 1-1,5 g pulv. 2-3 razy dziennie. Vinum 1:10 – 25-30 ml 2-3 razy dz.
Pokrzyk wilcza jagoda – Atropa belladonna L., Solanaceae.
• Krzewiasta bylina, do 2 m wys.
• Owocem jest jagoda z fioletowym sokiem.
• Kwitnie od czerwca do września.
• Gleby świeże, eutroficzne, o odczynie obojętnym do zasadowego.
• Żyzne buczyny, grądy.
Pokrzyk wilcza jagoda – Atropa belladonna L., Solanaceae.
• Folium et Radix Belladonnae.
• Składniki: alkaloidy tropanowe (0,4-1,32%): hioscyjamina, atropamina, skopolamina, kwas atropowy.
• W czasie suszenia l-hioscyjamina przechodzi w racemiczną d-l-hioscyjaminę (atropina).
• Korzenie zawierają 0,5% alkaloidów.
• Działanie: rozkurczowe, przeciwbiegunkowe, rozszerzające źrenice, pobudzające OUN
• Pulvis Fol. Belladonnae max pro dosi 0,2, max pro die 0,6 g.
• Vinum Belladonnae od 5 do 6 ml pro die (2-3 miesiące).
• Tinctura Belladonnae 1:10 in eth. 70% max pro dosi 1,0; max pro die 3 g.
Pokrzyk wilcza jagoda – Atropa belladonna L., Solanaceae.
Zastosowanie: nadkwaśność i nadmierne wydzielanie soku żołądkowego, biegunki, wymioty, kolki jelitowe, żółciowe, nerkowe (synergizm z morfiną, opium), dychawica oskrzelowa, okulistyka (leczenie zrostów, diagnostyka), nie stosować przy jaskrze!
• Zatrucia narkotykami (morfina)
• Parkinsonizm (Bułgaria, Jugosławia – Vinum Belladonnae), drżączka porażenna, zapalenie mózgu.
• Choroba morska.
• Współczesne preparaty w Polsce: Hemorol – czopki, Spasticol – czopki, Cholitol – krople, Bellergot (z ergotaminą) – tabl., Bellapan – tabl.
|
|
Najnowsze komentarze