Archiwa

czerwiec 2010
P W Ś C P S N
 123456
78910111213
14151617181920
21222324252627
282930  

Archiwa

Fenoloftaleina – phenolphthaleinum jako purgans.

Osoby, które zetknęły się z chemią z pewnością znają fenoloftaleinę jako wskaźnik alkacymetryczny. Przy pH zasadowym, 8,3-8,5 roztwór fenoloftaleiny przybiera barwę malinową. Bezbarwna staje się w roztworach przy pH poniżej 8,3, a powyżej pH 9 zabarwia się na ciemnoczerwono. Dlatego fenoloftaleina znalazła zastosowanie np. przy miareczkowaniu kwasów i zasad. Używany do tego celu jest alkoholowy […]

Rzepicha ziemnowodna – Rorippa amphibia (L.) Besser jako cholagogum et diureticum.

Rzepicha ziemnowodna – Rorippa amphibia (Linne) Besser = Nasturtium amphibium (L.) R. Brown (szwajc./niem. Wasser-Sumpfkresse, Wasserkresse; fr Cresson amphibie; ital. Crescione di Chiana)jest rośliną wieloletnią, należąca do rodziny krzyżowych – Cruciferae = Brassicaceae. Rośnie w rowach melioracyjnych, przy stawach, jeziorach, w zakolach rzek, przy leniwie płynących ciekach wodnych, na mokradłach. Jest rozpowszechniona na niżu, ale […]

Conium maculatum L. i coniinum w dawnej medycynie.

Szczwół plamisty (ang. Hemlock; niem. Gefleckter Schierling; fr. Grande cigue; ital. Cicuta maggiore; retorom. Squitarola tissentada)– Conium maculatum Linne (rodzina baldaszkowate – Umbelliferae = Apiaceae), zwany także pietrasznikiem plamistym, był do przełomu wieków XIX i XX ważnym lekiem, rzadko pomijanym przez ważniejsze publikacje medyczne. W powszechnej opinii pietrasznik to roślina trująca, której należy się […]

Żabieniec pospolity – Babka wodna – Alisma plantago aquatica L. jako diureticum.

Będąc ostatnio na wyprawach ziołowych napotkałem dorodne okazy babki wodnej, czyli żabieńca pospolitego – Alisma Plantago-aquatica Linne, z rodziny żabieńcowatych – Alismataceae. Ostatnio ją zbierałem i fotografowałem w Myscowej, nad Wisłoką, w latach 90, kiedy to najintensywniej poznawałem wszelkie zioła krajowe.  Dziś zachwyciłem się tą rośliną w Swarzędzu. Babka wodna to roślina wodna, której należy […]

Nachyłek – Coreopsis w praktycznej fitoterapii.

Rodzaj Coreopsis, czyli nachyłek należy do rodziny astrowatych (Asteraceae), czyli złożonych – Compositae. Liczy ok. 80 gatunków. Pochodzi z Ameryki Środkowej i Północnej. W polskich szkółkach ogrodniczych można nabyć różne gatunki i mieszańce nachyłków za kilka-kilkanaście złotych. Najbardziej znane gatunki to nachyłek barwierski – Coreopsis tinctoria Nuttall, nachyłek okółkowy – Coreopsis verticillata Linne, nachyłek lancetowaty […]

Aronia w fitoterapii.

Rodzaj Aronia (ang. Chokeberry, niem. Apfelbeere) należy do rodziny różowatych – Rosaceae. Do znanych gatunków należą: Aronia arbutifolia (Linne) Persoon (ang. Red Chokeberry), Aronia melanocarpa (Michaux) Elliot (ang. Black Chokeberry) i Aronia prunifolia (Schneider) Graebner (ang. Purple Chokeberry).

Te gatunki są najczęściej uprawiane i dostarczają owoce, cenne pod względem odżywczym i leczniczym. Aronia pochodzi z […]

Acetum aromaticum wg Pharmacopoea Helvetica editio tertia z 1893 r. w lecznictwie

W Farmakopei Szwajcarskiej III podano skład cennego octu aromatycznego – Acetum aromaticum, który można samodzielnie przyrządzić w warunkach domowych. Ocet aromatyczny służy do nacierania i okładania miejsc opuchniętych, uderzonych, z krwiakami, reumatycznie zmienionych, obolałych. Ocet ten sprawdza sie w leczeniu obrzęków kończyn, np. podczas długotrwałego stania (wcieranie, obmywanie). Jest dobrym tonikiem dla skóry w celach […]

Fructus Phellandrii seu Foeniculi aquatici w dawnych lekach

Przeglądając Farmakopeę Pruską VII (Pharmacopoea Borussica editio septima) z 1862 r., do której mam szczególny sentyment, podobnie jak do Pharm. Helvetica, natknąłem się na opis Fructus Phellandrii (Wasserfenchelfrüchte) i od razu pomyślałem, że opiszę ten surowiec na blogu. W latach 90, gdy mieszkałem blisko Jeziora Swarzędzkiego zachwycałem się aromatem tej rośliny. Zresztą do dziś w […]

Rozchodnik ostry – Sedum acre Linne jako antiscleroticum i hypotonicum

W niedzielę pojechałem na rowerku do lasu i po drodze wykopałem przy piaszczystych drogach kwitnący na żółto rozchodnik. Planowałem posadzić taki rozchodnik od dawna, w sumie powinienem to zrobić jesienią lub wiosną, ale wbrew naturze wykopałem go w pełni kwitnienia i posadziłem w ogrodzie, uprzednio mocząc w ukorzeniaczu.

Teraz jest niewątpliwie okres zbioru ziela […]

Skrętnik – Strophantus jako źródło glikozydów nasercowych

Glikozydy nasercowe to metabolity wtórne roślin należących do rodziny trojeściowatych – Asclepiadaceae, kaktusowatych – Cactaceae, toinowatych – Apocynaceae, krzyżowych – Cruciferae (=Brassicaceae), jaskrowatych – Ranunculaceae, morwowatych – Moraceae, wilczomleczowatych – Euphorbiaceae, zatwarowatych – Sterculiaceae, liliowatych – Liliaceae i trędownikowatych – Scrophulariaceae. Bufadienolidy występują również w wydzielinie skórnej ropuch z rodzaju Bufo.

Glikozydy nasercowe zostały podzielone […]