Gumiguta – Gummi-gutti

Gumiguta (gummi-gutti) jest gumożywicą uzyskiwaną z drzew należących do rodzaju Garcinia (pol. mangostan), głównie Garcinia morella Gaertner (Desroussaux)  z rodziny socznych – Guttiferae = Clusiaceae – okrętnicowate). Żywica wypływa z drzew po nacięciu kory. Pochodzi z Indii, Tajlandii, Kambodży, Cejlonu, Wietnamu i Malezji. Czysta gumożywica z Garcinia ma postać bryłek, barwy czerwonożółtej. W handlu jest także w postaci ciemnożółtego proszek.  Smak ma słodkawy, potem drapiący. Podrażnia układ oddechowy przy wdychiwaniu. Zawiera do 77% żywicy (kwas kambodżowy), gumy (ok. 23%), olejek eteryczny i sole mineralne (ok. 1%). Olejek jest bogaty w limonen. Żywica dobrze rozpuszcza się w roztworach amoniaku i wodorotlenków.

Gumiguta działa niewątpliwe przeczyszczająco. Dawniej sporządzano pigułki zawierające gumigutę. Dawka przeczyszczająca wynosi ok. 100-200 mg. Wyższe działają drastycznie. Przeciętnie stosowane 50-100 mg. Podrażnia jelito cienkie i narządy miednicy mniejszej. Nie wolno podawać kobietom ciężarnym i karmiącym. Działa również antyseptycznie i moczopędnie.

Z Garcinia morella wyizolowano fitoncyd (alfa- i beta – gutyferyny = guttiferins), które hamują rozwój bakterii gram-dodatnich i gram ujemnych. Ekstrakt z nasion Garcinia morella może stanowić składnik maści na skórę, żel na błony śluzowe i płukanek do ust przy infekcjach bakteriami opornymi na antybiotyki. Garcinia morella (Tamal) i i Garcinia indica (kokam) zawierają składniki przeciwpasożytnicze (przewodu pokarmowego) i przeczyszczające.

Gummigutt (Gutti) jest Pharmacopoea Germanica z 1890 r. i w Farmakopei Polskiej II.

Maksymalna dawka jednorazowa Gutti z Garcinia morella wg Farmakopei Germańskiej III: 0,5 g; maksymalna dawka dobowa 1 g. 1 część Gutti z 2 częściami wody daje emulsję.

Rp. Gummigutti 0,5
Saponis Jalapini 0,5
Glycerini q.s. ut f. pilulae nr XV. D.S. 1-2 pigułki jako środek przeczyszczający.