Archiwa

grudzień 2023
P W Ś C P S N
 123
45678910
11121314151617
18192021222324
25262728293031

Archiwa

Balsam Szostakowskiego (Avilin) w dawnej i współczesnej medycynie. Wzmianka o początkach sulfonamidów i antybiotyków.

W każdej domowej apteczce powinien znaleźć się Balsam Szostakowskiego, który odznacza się szerokim zakresem zastosowania leczniczego, profilaktycznego i pielęgnacyjnego. Balsam Szostakowskiego, znany również pod nazwą Balsamu Szostakowskiego-Faworskiego, Vinilin, Polyvinox i Vinylinum, ma ciekawą i długą tradycję zastosowania medycznego i kosmetologicznego. Nazwa preparatu pochodzi od nazwiska jego twórcy, wybitnego rosyjskiego chemika, profesora Michaiła Fiodorowicza Szostakowskiego (1905-1983).

[…]

Leki siarkocyjanowe = rodanowe w XIX wieku.

Surowce zawierające glikozydy siarkowe (glikozydy olejków gorczycznych), czyli glukozynolaty, rozcierane w obecności wody wydzielają olejki gorczyczne. Następuje wówczas hydroliza glikozydów siarkowych pod działaniem enzymu mirozynazy. Olejki gorczyczne są pochodnymi kwasu tiocyjanowego (rodanowodorowego, sulfocyjanowego) HSCN. Kwas tiocyjanowy w postaci czystej jest nietrwałym związkiem. W zimnym rozcieńczonym roztworze wodnym kwas tiocyjanowy jest trwalszy. Jest mocnym kwasem podobnym […]

Asa foetida, czyli czarcie łajno (smrodzieniec) jako dawny lek oficjalny.

Asa foetida = Assa foetida = Gummi-resina asa foetida, czyli gumożywica smrodzieńca była środkiem opisywanym przez wszystkie ważniejsze farmakopee. W czystej postaci ma postać niekształtnych zlepków, barwy szarej lub czerwono-brunatnej, w środku białej lub popielato-brunatnej opalizującej. Zapach czosnkowy, smak nieprzyjemny, wręcz dla niektórych osób wstrętny. W niskiej temperaturze staje się kruchy, w cieple mięknie. Po […]

Strój bobrowy – Castoreum w dawnej medycynie

Strój bobrowy (Castoreum) to wydzielina woreczków samca i samicy bobra, zlokalizowanych pod łukiem łonowym. Są one połączone z narządami płciowymi. Te dwa gruczoły zapachowe wydzielają gęstą serowatą substancję i silnym zapachu piżma. Większość farmakopei uznawała 2 rodzaje stroju bobrowego: strój bobrowy rosyjski = syberyjski (z bobra rosyjskiego, Castor fiber L.) oraz strój bobrowy kanadyjski (z […]

Obrazki plamiste – Arum maculatum L. w praktycznej fitoterapii.

Obrazki plamiste (niem. Gefleckter Aronstab, ang. Calf’s Foot, Lords-and-ladies, Cuckoo-pint; fr. Pied de veau Gouet) – Arum maculatum Linne należą do rodziny obrazkowatych – Araceae. Nie jest rośliną pospolitą, rzadko występuje na niżu, częściej na pogórzu (południe Polski) i w górach (Karpaty, Sudety). Chroniona. W Szwajcarii rozpowszechniona w kantonach leżących w północnej połówce kraju, ponadto […]

Fenoloftaleina – phenolphthaleinum jako purgans.

Osoby, które zetknęły się z chemią z pewnością znają fenoloftaleinę jako wskaźnik alkacymetryczny. Przy pH zasadowym, 8,3-8,5 roztwór fenoloftaleiny przybiera barwę malinową. Bezbarwna staje się w roztworach przy pH poniżej 8,3, a powyżej pH 9 zabarwia się na ciemnoczerwono. Dlatego fenoloftaleina znalazła zastosowanie np. przy miareczkowaniu kwasów i zasad. Używany do tego celu jest alkoholowy […]

Conium maculatum L. i coniinum w dawnej medycynie.

Szczwół plamisty (ang. Hemlock; niem. Gefleckter Schierling; fr. Grande cigue; ital. Cicuta maggiore; retorom. Squitarola tissentada)– Conium maculatum Linne (rodzina baldaszkowate – Umbelliferae = Apiaceae), zwany także pietrasznikiem plamistym, był do przełomu wieków XIX i XX ważnym lekiem, rzadko pomijanym przez ważniejsze publikacje medyczne. W powszechnej opinii pietrasznik to roślina trująca, której należy się […]

Acetum aromaticum wg Pharmacopoea Helvetica editio tertia z 1893 r. w lecznictwie

W Farmakopei Szwajcarskiej III podano skład cennego octu aromatycznego – Acetum aromaticum, który można samodzielnie przyrządzić w warunkach domowych. Ocet aromatyczny służy do nacierania i okładania miejsc opuchniętych, uderzonych, z krwiakami, reumatycznie zmienionych, obolałych. Ocet ten sprawdza sie w leczeniu obrzęków kończyn, np. podczas długotrwałego stania (wcieranie, obmywanie). Jest dobrym tonikiem dla skóry w celach […]

Fructus Phellandrii seu Foeniculi aquatici w dawnych lekach

Przeglądając Farmakopeę Pruską VII (Pharmacopoea Borussica editio septima) z 1862 r., do której mam szczególny sentyment, podobnie jak do Pharm. Helvetica, natknąłem się na opis Fructus Phellandrii (Wasserfenchelfrüchte) i od razu pomyślałem, że opiszę ten surowiec na blogu. W latach 90, gdy mieszkałem blisko Jeziora Swarzędzkiego zachwycałem się aromatem tej rośliny. Zresztą do dziś w […]

Rozchodnik ostry – Sedum acre Linne jako antiscleroticum i hypotonicum

W niedzielę pojechałem na rowerku do lasu i po drodze wykopałem przy piaszczystych drogach kwitnący na żółto rozchodnik. Planowałem posadzić taki rozchodnik od dawna, w sumie powinienem to zrobić jesienią lub wiosną, ale wbrew naturze wykopałem go w pełni kwitnienia i posadziłem w ogrodzie, uprzednio mocząc w ukorzeniaczu.

Teraz jest niewątpliwie okres zbioru ziela […]