Apium graveolens L., z rodziny Umbelliferae = Apiaceae, czyli seler zwyczajny (szwajc./niem. Sellerie; fr. celeri; ital. Sedano comune; retorom. Sellerin) znany jest przede wszystkim jako warzywo w postaci liści (naci) i korzenia, rzadziej rozpowszechnione jest użycie owocu selera – Fructus Apii graveolentis lub olejku selerowego – Oleum Apii graveolentis. Aby mieć owoc selera musimy pozwolić roślinie na zakwitnięcie i wydanie baldachów z owocami, w drugim lub trzecim roku życia. Owoce suszyć w temp. do 35 stopni C (nie rozdrabniać przed suszeniem!). Przechowywać w szczelnych słojach. Przed użyciem zawsze rozdrobnić, np. w młynku do kawy lub w maszynce do mięsa z drobnym sitkiem.
W dawnych lekospisach znajdziemy seler pod nazwą olejku selerowego lub nasion selera – Oleum Apii graveolentis i Seminis Apii graveolentis (ang. Oil of Celery Fruits, fr. Essence de semences de celerie, niem. Selleriesamenöl). Owoc selera zawiera 2,5-3% olejku eterycznego, choć gdy rośnie na słabych glebach i w cieniu poziom olejku może spaść poniżej 2%. Olejek eteryczny selerowy jest bezbarwny o ciężarze właściwym 0,866-0,894 (przy 15 stopniach C). Jest rozpuszczalny w spirytusie. Zawiera 60% d-limonenu, selinen 10% (seskwiterpen), bezwodnik kwasu sedano-mocznikowego i ok. 3% ftalidów. Ponadto w olejku występują santalol, alfa- i beta eudesmol, dwuhydrokarwon (dihydrocarvone). W owocach występują kumaryny wolne i glikozydowo związane: bergapten (furanokumaryna), apiumozyd (apiumoside), weleina (velleine), seleroina (celeroine), nodakenina (nodakenin), selerozydy (celereoside). Do ftalidów zaliczamy: 3-n-bytyloftalid, sedanenolid (3-n-butyl-4,5dihydrophthalide), sedanolid, bezwodnik sedanowy (sedanonic anhydride); flawonoidy (apiina), olej tłusty bogaty w kwas palmowy, petroselinowy i olejowy).
Działanie: lekko drażniące kłębuszki nerkowe –> moczopędne; przeciwobrzękowe –> zwiększające wydalanie chlorku sodu i kwasu moczowego; rozkurczowe; uspokajające na ośrodkowy układ nerwowy; zwiększające ukrwienie narządów płciowych –> możliwe zwiększanie doznań seksualnych i popędu płciowego, pogłębianie orgazmu; odtruwające przez zwiększanie diurezy, stąd pomocniczo w reumatyzmie i artretyzmie; żółciopędne (umiarkowane!); pobudzające wydzielanie soku żołądkowego, trzustkowego i jelitowego; zapobiegające zaparciom; wybielające na skórę (skojarzenie preparatu doustnego i zewnętrznego – napar pity i do przemywania!); wzmagające odchudzanie (—> przez regulowanie wypróżnień, pobudzanie “odchodzenia” wody i chlorku sodu).
Dawkowanie:
Napar selerowy – Infusum Apii graveolentis 1-2 łyżki rozdrobnionych nasion na szklankę wrzącej wody lub mleka; parzyć 30 minut pod przykryciem; przecedzić. Pić 2 razy dziennie po 1 szklance naparu.
Nalewka na świeżych lub suchych owocach jako afrodyzjak – Tinctura Apii gravelentis 1:5 na alkoholu 40%, macerować przynajmniej 7 dni (owoce rozdrobnić przed zalaniem ciepłym alkoholem!!!). Zażywać po małym kieliszeczku 1 raz dziennie, na pół godziny-20 minut przed stosunkiem.
Olejek eteryczny selerowy – Oleum Apii graveolentis: 5-8 kropli 2 razy dziennie. Znosi dodatkowo bóle miesiączkowe. Ponadto do wcierania w uderzone miejsca, przy kontuzjach i krwiakach, sińcach, obrzękach limfatycznych – 2 razy dziennie wcierać miejscowo po rozcieńczeniu olejem jadalnym 1:1. Do roztworu można dodać trochę nalewki arnikowej (1 ml nalewki na 10 ml roztworu olejku selerowego i oleju jadalnego, np. arachidowego, migdałowego, winogronowego).
Patrz także wcześniejszy opis: https://rozanski.li/?p=1632
Najnowsze komentarze