Widłaki są roślinami wrażliwymi na wszelkie zmiany w środowisku leśnym. Szczególnie źle reagują na zanieczyszczenia powietrza, wody i gleby. Zagrożone wyginięciem, trudne do hodowli. Odkąd zwrócono uwagę na możliwość zastosowania alkaloidów widłaków w leczeniu nowotworów i choroby Alzheimera, wielu naukowców pracuje nad syntetycznym uzyskaniem tych związków, szczególnie w Japonii. Stale zmniejszające się zasoby naturalne nie pozwalają na otrzymywanie cennych alkaloidów z surowca zielarskiego.
Widłak spłaszczony, czyli widlicz – Lycopodium complanatum linne = Dipahsium complanatum (L.) Rothmaler = Diphasiastrum complanatum (L.) Holub = Lycopodium anceps Wallroth występuje w Polsce, w lasach iglastych, ale bardzo rzadko. Jest objęty ścisłą ochroną. Również w Szwajcarii (Gemainer Flachbärlapp (fr. Lycopode aplati, ital. Licopodio spianato; retorom. Patta-luf platta) jest to gatunek bardzo rozproszony i rzadki, występuje np. w kantonie Graubünden, Appenzell i Waadt.
Ziele widlicza zawiera triterpeny (onoceryna), alkaloidy: lycopodine, lyconadine, huperzine U, complanadine (A,C, D) (alkaloid likodynowy), flabellidine (pochodny likodyny), 11-hydoksylikodyna, N-metylolikodyna, lycopladine (B, C, D), kwas ferulowy, flawonoidy (chryzoeriol, apigenina, luteolina).
Działanie: neuroprotekcyjne (ochronne na komórki nerwowe), hamujące enzym rozkładający acetylocholinę (widłak spłaszczony zwiera inhibitory acetylocholinoesterazy AchE), przez co zwiększa poziom acetylocholiny w tkance nerwowej i w płytce ruchowej. Alkaloidy widłaków mają właściwości czynnika wzrostowego dla neuronów. Usprawniają procesy uczenia się, zapamiętywania, tworzenia śladów pamięci. Poprawiają kojarzenie i koncentrację. Zwiększają wydolność psychiczną. Przeciwnowotworowe.
Wskazania: niedowłady mięśniowe, zaburzenia pamięci, choroba Alzheimera, niedowład układu pokarmowego i moczowego, np. pooperacyjny.
Dawka: 1 g ziela sproszkowanego na filiżankę wrzącej wody; 3 razy dziennie filiżankę naparu.
Przedawkowanie jest niebezpieczne. Objawy zatrucia: drżenie mięśni, wymioty, biegunka, bóle brzucha, drgawki, poty, ślinotok; zaburzenia czynności serca i oddychania, porażenie ośrodka oddechowego.
Przeciwwskazania: ciąża, laktacja, padaczka.
Najnowsze komentarze