Magnesia usta – magnezja palona w dawnej medycynie

Magnesia usta (magnezja palona, dawniej tlennik magnezu) to tlenek magnezu MgO – Magnesium oxydatum, biały lekki proszek bez zapachu i smaku, bardzo słabo rozpuszczalny w wodzie, rozpuszczalny w roztworze chlorku amonowego. Temp. topn. ok. 2800 stopni C. Otrzymywany przez spalenie magnezu lub wyprażanie węglanu magnezu.

Po podaniu doustnym zobojętnia kwaśny sok żołądkowy (stąd zastosowanie jako antacida). 3 g tlenku magnezu jest wstanie zobojętnić dobową ilość wytwarzanego kwasu solnego w żołądku. Wywiera wpływ absorbujący, osuszający na błony śluzowe i skórę. Zmniejsza wydzielanie soku żołądkowego i jelitowego. Hamuje wzdęcia. Powstrzymuje kwaśną fermentację w żołądku i jelitach. Podawano przy zatruciach kwasami w tym kwasem arsenawym, ponadto w zatruciach sublimatem. Wchodził nawet w skład antidotum arsenici. Magnezja tworzy sole z kwasami trudno rozpuszczalne w wodzie i nie wchłaniające się do krwiobiegu. W dawce 15-30 g działa przeczyszczająco i często go stosowano u dzieci.

Składnik proszków doustnych zalecanych przy nadkwasocie i zgadze, ponadto w pastylkach Rosenthala, wreszcie w zawiesinach na wodzie. Zawiesinę przygotowywano przez wykłócenie 15 g magnezji palonej z 250 ml wody przegotowanej lub destylowanej. Zawiesinę przyjmowano doustnie łyżkami kilka razy dziennie jako środek zobojętniający, a w większych dawkach jako środek przeczyszczający i przy zatruciach arszenikiem oraz kwasami. Zawiesiną również okładano i przemywano skórę przy wypryskach i oparzeniach oraz przy świądzie. Tlenkiem magnezu myto zęby, był też składnikiem dawnych proszków złożonych do szorowania zębów.

Jako środek przeciwwrzodowy (osuszający i osłaniający wrzody żołądka i dwunastnicy) oraz przeciwko zgadze (pyrosis) i kwaśnemu odbijaniu podawano 0,5-1 g magnezji palonej  2-3 razy dziennie, po uprzednim rozmieszaniu z wodą lub w formie proszku.

W kosmetyce składnik pudrów, do zagęszczania szminek i fluidów. Składnik zasypek przeciwzapalnych i antyseptycznych: Rp. Magnesiae ustae 5,0, Talci 10,0, Acidi salicylici 2,0 (Mierzecki 1960 r.).