Analizując suplementy diety i niektóre leki oraz kosmetyki coraz częściej zauważam obecność w nich ruszczyka (myszopłoch) – Ruscus aculeatus Linne (ruszczyk = myszopłoch kolczasty). Ruszczyk należy do rodziny Ruscaceae (myszopłochowate = ruszczykowate). Rodzaj myszopłoch zaliczany jest w niektórych systemach do Liliaceae, czyli rodziny liliowatych. Roślina występuje w Południowej Europie i w Azji (Iran). Wytwarza spłaszczone pędy, pełniące funkcje liścia (taki spłaszczony liściopodobny pęd nazywamy gałęziakiem – fylloklaudium).Z myszopłochu pozyskiwane jest kłącze – Rhizoma Rusci aculeati. Zawiera ono 4-6% saponin sterydowych, ponadto flawonoidy, fitosterole (sitosterol, stigmasterol, kampesterol), benzofurany (euparon = 2,5-diacetyl-6-hydroxybenzofuran, ruskodibenzofuran), kwasy tłuszczowe (kwas lignocerowy CH3(CH2)22COOH = tetracosanoic acid), triterpeny, kumaryny, alkaloidy (sparteina, tyramina), kwas glikolowy. Do saponin sterydowych należą: ruscyna (ruscine), neo-ruskogenina (neoruscogenin), ruskogenina (ruscogenin), ruskozyd (ruscoside). Ruskozyd jest saponiną furostanową. Ruscyna jest saponiną spirostanową.Wodne i wodno-alkoholowe wyciągi z kłączy ruszczyka były stosowane w medycynie w leczeniu hemoroidów, stanów zapalnych skóry i naczyń krwionośnych oraz jako środek “czyszczący krew” i moczopędny.Współczesne badania dowiodły znaczenie kłącza ruszczyka jako vasoprotectivum i antihaemorrhoidales. Podnosi ciśnienie żylne krwi, zwiększa napięcie ścian naczyń krwionośnych, wzmaga przepływ krwi w żyłach i limfy. Zapobiega zastojom krwi i limfy, obrzękom i wysiękom okołonaczyniowym. Wzmacnia i uszczelnia naczynia krwionośne. Hamuje działanie enzymu elastazy (proteinaza). Pobudza postsynaptyczne receptory alfa-1 i alfa-2, wzmaga uwalnianie noradrenaliny w zakończeniach nerwowych. Obkurcza naczynia krwionośne. Zapobiega krwawieniom występującym w trakcie zażywania preparatów antykoncepcyjnych. Posiada właściwości cytotoksyczne i przeciwhistaminowe. Nie działa na hialuronidazę.
Dawkowanie: preparaty w kapsułkach zawierają różną zawartość ruskogeniny. Zalecane dawki powinny odpowiadać 7-11 mg ruskogeniny/24 h. Ponadto w pastach, maściach i żelach doodbytniczo i na skórę.
Wskazania: zastoje limfy i krążenia żylnego, żylaki, obrzęki kończyn, hemoroidy, kontuzje sportowe, plamice naczyniowe, teleangiektazje, trądzik różowaty, stany zapalne naczyń żylnych i limfatycznych, zapalenie węzłów chłonnych.
Ruszczyk – Ruscus
źródło obrazka: http://www.awl.ch/index.htm
Mam zastrzeżenia jeśli chodzi przyporządkowanie tyraminy do alkaloidów
Witam
Spotykam w swoim życiu nadgorliwych chemików teoretyków, którzy wszystko chcą usystematyzowac pomimo braku jasnych reguł naukowych. Przytoczę słowa znakomitego fitochemika prof. St. Büchner’a: „Odgraniczenie alkaloidów od innych związków organicznych napotyka na szereg trudności, podobnie jak to jest z określeniem terminu garbniki, olejki eteryczne, czy żywice. Istnieje wiele definicji alkaloidów, ścisłe chemiczne bowiem określenie nie jest możliwe ze względu na duża różnorodność związków wchodzących w skład tej grupy. Ogólnie określa się alkaloidy jako substancje organiczne zawierające azot, o charakterze zasadowym. Dla nieskomoplikowanych związków Pictet tworzy osobną grupę – protoalkaloidy.”
Niekiedy autorzy trzymaja się definicji u źródła. Nazwa alkaloidy została wprowadzona przez Meissner’a w 1818 r. dla związków o charakterze zasadowym i zawierających azot. I kolejne słowa świetnego chemika prof. C.D. Nenitescu: ” zakres pojęcia alkaloidu jest w pewnym sensie za obszerny, w innym zaś zbyt wąski. W rzeczywistości historyczne pojęcie alkaloidu należy do tych koncepcji niechemicznych, które datują się z czasów poprzedzających teorię budowy i które, podobnie jak pojęcie garbników i witamin, nie pozostają w zgodzie z logiczną klasyfikacją substancji organicznych, opierającą się na teorii budowy. Tym niemniej utrzymywanie pojęcia alkaloidu jest przydatne z praktycznego punktu widzenia, ze względu na dużą liczbę związków azotowych, które znajdują się w roślinach.”
Większość biochemików i fitochemików do alkalodów zalicza metabolity wtórne o budowie pierścieniowej, zawierające azot, zatem tyramina, czyli p-hydroksyfenyloetyloamina spełnia te wymogi. Powstaje z aminokwasu tyrozyny, poza tym stanowi metabolit przejściowy w syntezie niektórych alkaloidów właściwych.