Omżyn – budleja – Buddleja davidii Franchet w fitoterapii

Omżyn Dawida – Buddleja davidii Franchet (Buddleja de David, Schmetterlingsstrauch) z rodziny omżynowatych – Buddlejaceae jest szeroko uprawiany w wielu krajach Europy. Spotykany podobnie, jak niepokalanek, w ogrodach przyklasztornych. Pochodzi z Chin. W niektórych krajach wymknął się z ogrodów i występuje dziko, np. we Włoszech, Szwajcarii, Francji. W Polsce staje się coraz bardziej modny jako roślina ozdobna, głównie od lat 90 XX wieku. Omżyn pochodzi z tropikalnych i subtropikalnych stref Azji, Ameryki i Południowej Afryki. Gatunek omżyn amerykański – Buddleja americana występuje w Ameryce Środkowej i Południowej i jest stosowany (korzeń, kora i liść) w tamtejszym ziołolecznictwie jako środek moczopędny (diureticum).

Omżyn Dawida – Buddleja davidii Franchet, Salzburg, Austria, lipiec 2008 r.

W tradycyjnej medycynie omżyn Dawida jest używany w leczeniu chorób wątroby i układu oddechowego.

Omżyn Dawida posiada właściwości  uspokajające, przeciwbakteryjne, przeciwzapalne, przeciwbólowe.

Fenyloetanoidy przyśpieszają gojenie wrzodów i ran, hamują rozwój bakterii i unieszkodliwiają nadtlenki. Irydoidy działaja moczopędnie, przeciwbólowo, przeciwzapalnie, rozkurczowo, przyśpieszają gojenie ran i zabijają bakterie oraz wirusy. Saponiny trójterpenowe działaja moczopędnie, odtruwająco, żółciopędnie, antyseptycznie i przeciwzapalnie oraz wykrztuśnie. Lignany maja właściwości przeciwwirusowe. Flawonoidy zawarte w omżynie Dawida wymiatają wolne rodniki, hamują uwalnianie histaminy (wpływ przeciwalergiczny), są inhibitorami lipooksygenazy, zapobiegają peroksydacji błon komórkowych; działają przeciwwysiękowo.

Wyciągi omżynowe działaja antymutagennie i ochronnie na strukturę DNA (genoprotekcyjny wpływ). Chronią komórki skóry przed szkodliwym wpływem promieni UV. Dlatego ekstrakty z Buddleja davidii są wprowadzane do kosmetyków pielegnujących i ochronnych.

Buddleja davidii Franch. – budleja = omżyn Dawida; na dolnym foto widać omżyn rosnący na murze klasztornym; Chur, Szwajcaria, lipiec 2008 r.

Nalewka – Tinctura 1:5 – 5-10 ml 2-3 razy dziennie w 100 ml wody mineralnej lub przegotowanej; do okładów i przemywania skóry, ran, wyprysków; składnik kremów i maści (nalewka 1:1). Przy kaszlu, chrypce, zakażeniach oskrzeli nalewkę 1:5 lub 1:3 wymieszać z miodem lub sokiem malinowym (1 częśc nalewki na 1 część miodu lub soku) i przyjmować doustnie w dawce 2 łyżeczki co 3-4 godziny.

Napar – Infusum: 1-2 łyżki liści, liści i kwiatów zalać 2 szklankami wody wrzącej parzyć 20-30 minut, przecedzić. Pić 1-2 szklanki naparu w ciągu dnia przy chorobach układu oddechowego, moczowego, nieżycie przewodu pokarmowego, chorobach wątroby (stany zapalne, zatrucia, wirusowe infekcje)oraz chorobach skórnych. Przy przeziębieniu, anginie, grypie polecam osłodzić napar syropem z agawy, orkiszu, syropem buraczanym, miodem lub sokiem aroniowym, malinowym lub z jeżyn. Napar z na mleku z liści lub kwiatu Buddleja davidii jakośrodek antyseptyczny i przeciwzapalny do przemywania skóry podrażnionej, trądzikowej, z rumieniem, alergicznej i rozszerzonymi naczyniami krwionośnymi. Napar wodny do okładów na skórę i oczy przy stanach zapalnych.