Melasa – melasse i syrop buraczany

Melasa jest to produkt uboczny powstający podczas wytwarzania cukru z trzciny lub buraków cukrowych. Zawiera 58-60% cukru (melasa spożywcza, lepszej jakości lub 42-50% cukru – melasa gorszej jakości, paszowa) i składniki azotowe, sole kwasów i zasad utrudniające dalszą krystalizację cukru. Jest to odciek otrzymywany po odwirowaniu wykrystalizowanego cukru z zagęszczonego soku buraczanego. Ma postać gęstej brunatnej lub brunatno-czarnej masy o słodkim smaku i karmelowym zapachu. Ze 100 kg buraków otrzymuje się około 2,5-4 kg melasy. Melasa od zawsze była wykorzystywana jako pokarm, do słodzenia, żywienia zwierząt (pasza), do aromatyzowania i barwienia wódek, whisky, rumu, wyrobu syropów. Była również składników niektórych leków (dla poprawienia smaku, zapachu i barwy). Ważny surowiec do przeprowadzania licznych fermentacji (pożywka, źródło substratów), np. przy produkcji fermentacyjnej kwasu mlekowego, cytrynowego, kwasu glutaminowego, mrówkowego, masłowego, gliceryny, mannitolu, sorbitolu.

Melasa zawiera oprócz cukru, betainę, białka (1,9-2%), tłuszcze (0,2%), kwasy organiczne, wapń (596 mg/100 g), magnez (197 mg/100 g), potas (2421 mg/100 g), żelazo (21-22 mg/100 g), witaminę B6 (0,3 mg/100 g).

Pokrewnym produktem jest syrop buraczany, barwy brązowej o następujących właściwościach:

energia: 1223KJ/288 Kcal

białka: 2,3 g/100 g

cukry: 68-70 g/100 g

tłuszcze: <0,1 g

żelazo: 23 mg/100 g

magnez: 90 mg/100 g

Syrop buraczany to zagęszczony (odparowany) sok z buraków cukrowych.

Zarówno melasa jak i cukier buraczany zawierają głównie sacharozę (disacharyd zbudowany z glukozy i fruktozy), fruktozę (monosacharyd) i rafinozę (trisacharyd zbudowany z fruktozy, galaktozy i glukozy).

Zarówno melasa, jak i syrop buraczany są dostępne w sklepach ze zdrową żywnością. Są to surowce energetyczne oraz wzmagające działanie wykrztuśne i wzmacniające olejków eterycznych i wyciągów wodnych oraz alkoholowych z ziół.