Galantamine – galantamina i Galanthus – śnieżyczka

Galantamina (galanthamine) jest alkaloidem uzyskiwanym z różnych gatunków śnieżyczki (niem. Schneeglöckchen) – Galanthus (np. Galanthus nivalis, Galanthus woronowii), śnieżyca – Leucoium (np. Leucoium vernum L. – śnieżyca wiosenna, niem. Märzenglöckchen) oraz narcyzu – Narcissus (niem. Narzisse) (np. Narcissus pseudonarcissus L. – narcyz żółty, niem. Osterglocke), z rodziny amarylkowatych – Amaryllidaceae. Galantamina hamuje enzym – acetylocholinoesterazę, rozkładającą mediator (neurotransmitter) – acetylocholinę. Galantamina to odwracalny inhibitor acetylocholinoesterazy. Stymuluje nikotynowe acetylocholinoreceptory w mózgu. Poprawia przewodnictwo nerwowo-mięśniowe. Przenika do mózgu. Zwiększa funkcje poznawcze u chorych na chorobę Alzheimera. Okres półtrwania galantaminy wynosi 7-8 h.

Śnieżyczka przebiśnieg – Galanthus nivalis L., luty 2009 r. Ustronie Morskie

Galantamina znalazła zastosowanie w leczeniu otępienia i miastenii. Jest zalecana w chorobie Alzheimera. W anestezjologii do odwracania zwiotczenia mięśni. Ponadto w leczeniu manii, otępienia na tle miażdżycy, poliomyelitis, miopatii. Czysta galantamina podawana jest w dawce 4-8 mg 2 razy dziennie. Gotowym preparatem dostępnym w Polsce jest Nivalin – tabl. 1 i 5 mg, amp. 1; 2,5; 5 i 10 mg/1 ml.

Śnieżyczka przebiśnieg – Galanthus nivalis L., luty 2009 r. Ustronie Morskie.

Śnieżyczka i śnieżyca były stosowane w medycynie ludowej, niestety w większych dawkach są trujące, drażnią błony śluzowe, wywołują biegunkę, wymioty oraz zaburzenia neurologiczne, w tym psychiczne. Alkaloidy śnieżyczki, śnieżycy i narcyzów mają właściwości antywirusowe, antymitotyczne, antyleukemiczne i cytotoksyczne. Hamują rozwój niektórych nowotworów. Stymulują układ odpornościowy (immunostymulacja). Przetwory galenowe z wymienionych roślin wymagają precyzyjnego dawkowania i istnieje możliwość ich wykorzystania w fitoterapii praktycznej.