Szanta zwyczajna – Marrubium vulgare L.

Rodzina: wargowe – Labiatae.

Forma. Roślina zielna.

Występowanie. Azja, Europa. Rośnie dziko w Polsce. Jest też uprawiana.

Surowiec. Ziele szanty – Herba Marrubii (ang. Horehound).
Ziele powinno być zbierane w początkach i w czasie kwitnienia i suszone w temperaturze do 40 stopni C.

Dostępność w Polsce: ziele szanty jest w sklepach zielarskich.

Składniki: gorzkie diterpeny 0,3-1% i alkohole diterpenowe (premarrubina obecna w żywej roślinie przekształca się podczas przeróbki i suszenia w marrubinę C21H28O4, a następnie do kwasu marrubinowego; peregrinol, vulgarol, marrubenol, marrubiol), olejek eteryczny 0,06% (bisabolol, kamfen, p-cymen, limonen, beta-pinen), garbniki 7%, alkaloidy pirolidynowe (betonicyna (0,3%), stachydryna; flawonoidy (apigenina, luteolina, kwercetyna); saponiny 0,18%, witaminy (cholina 0,2%, karoten, witamina C), fitosterole (beta-sitosterol), pochodne kwasy hydroksycynamonowego (fenolokwasy), sole mineralne (dużo potasu)

Indeks goryczy (BI) 65,000.

Właściwości fitofarmakologiczne. Kwas marrubinowy i marrubina pobudzają wydzielanie żółci. Gorycze (diterpeny), olejek eteryczny i saponiny działają wykrztuśnie. Diterpeny pobudzają wydzielanie soków trawiennych. Wyciągi z szanty działają rozkurczowo. Rozszerzają naczynia krwionośne, poprawiając krążenie.

Zastosowanie. Stany zapalne oskrzeli i gardła, kaszel suchy. Niestrawność, zaburzenia trawienne, brak apetytu, wzdęcia. Kamica żółciowa, stany skurczowe dróg żółciowych. Zastoje żółci. Żółtaczka. Ogólne osłabienie.

Dawki.

Sproszkowane ziele – Pulvis Herbae Marrubii 3 razy dziennie 1-2 g.
Sok z ziela szanty – Succus Marrubii: 2-3 łyżki co 3 godziny.
Nalewka szantowa 1:5 – Tinctura Marrubii 1:5 – 5-7 ml 3 razy dziennie.
Wyciąg z ziela szanty gęsty – Extractum fluidum Marrubii 1:1 – 1,5 ml 3 razy dziennie.
Napar szantowy – Infusum Marrubii: 1,5 g ziela na 200 ml wrzącej wody; odstawić pod przykryciem na 20 minut, przecedzić. Pić 3 razy dziennie tak sporządzoną herbatkę po 200 ml.