Anetol – Anethol to 1-metoksy-4-(-propenyl) benzol, C10H12O, para-metoksypropenylobenzen; bezbarwne lub białe płatki o temp. topn. ok. 22 stopni C. Temperatura wrzenia około 235 stopni C. W formie trans- jest składnikiem olejku anyżowego. Rozpuszcza się w alkoholach, benzenie, eterze, chloroformie. Nierozpuszczalny w wodzie. W gorącej wodzie bardzo słabo rozpuszczalny. Otrzymywany jest z olejku anyżowego lub syntetycznie z p-krezolu. Anetol pod względem chemicznym jest fenolem. Dimerem anetolu jest dianetol, o silnych właściwościach estrogennych.
Anetol działa przeciwbólowo, sekretolitycznie (rozluźniająco na śluz). sekretomotorycznie (wzmaga czynności sekrecyjne błony śluzowej), antybakteryjnie, przeciwgrzybiczo, wiatropędnie i przeciwfermentacyjnie. Pobudza ruchy migawkowe nabłonka układu oddechowego. Rozszerza oskrzela i oskrzeliki. Posiada wpływ znieczulający i rozkurczowy na mięśnie gładkie. Pobudza trawienie. Jest środkiem mlekopędnym. Przechodzi do mleka i oddziałuje na niemowlęta (wpływ wiatropędny i trawienny). Działa wykrztuśnie. Anethol hamuje wytwarzanie mikotoksyn przez grzyby z rodzaju Aspergillus. Odgania roztocze i owady, a przy kontakcie bezpośrednim zabija je.
Anetol występuje:
1. Olejek anyżowy – Anise Oil (Oleum Anisi, Oleum Pimpinellae anisi) z gatunku biedrzeniec anyż – Pimpinella anisum. Trans-anethol stanowi 75-90% olejku (baldaszkowate – Umbelliferae = Apiaceae).
2. Olejek anyżu gwiadkowego – Star Anise Oil, Oleum Illicii veri z gatunku badian właściwy = anyż gwiazdkowy – Illicium verum, z rodziny badianowatych – Illiciaceae. Olejek zawiera 80-90% trans-anetolu.
3. Olejek koperkowy – Oleum Foeniculi (Fennel Oil), z gatunku koper włoski – Foeniculum vulgare, z rodziny baldaszkowatych – Umbelliferae = Apiaceae. Olejek zawiera 30-70% trans-anetolu (olejek koprowy gorzki) lub 80-90% trans-anetolu (olejek koprowy słodki).
4. Olejek eteryczny perzu – Agropyrum repens (L.) Beauv. = Triticum repens L. = Elytrigia repens (L.) Desv. ex B.D.Jacks. zawiera około 6-7% trans-anetolu (trawy – Gramineae = Poaceae).
Anethol jest również obecny w olejku eterycznym trybulowym – Oleum Anthrisci, z gatunku trybula ogrodowa – Anthriscus cerefolium (L.) Hoffm. oraz olejku sasafrasowym – Sassafras Oil, z gatunku sasafras lekarski – Sassafras albidum (Nutt.) Nees (rodzina wawrzynowate – Lauraceae).
Najnowsze komentarze