Doględa – Grindelia w współczesnej fitoterapii

Z doględy (Grindelia) pozyskuje się ziele – Herba Grindeliae (ang. Grindelia herb). Do celów leczniczych stosowane są gatunki: Grindelia camporum (G. robusta), Grindelia humilis i Grindelia squarrosa. Należą do rodziny złożonych Compositae. Największe uprawy są w USA. Ziele ma przyjemny balsamiczny zapach i gorzki smak. Zawiera do 20% żywic z dwuterpenowymi kwasami – grindelany = grindelanes (budowa typu labdanu, np. kwas grindeliowy), estry metylowe, olejek eteryczny 0,2-0,5% ; flawonoidy (ok. 1%), np. luteolina, kemferol; fenolokwasy, saponiny triterpenowe. Olejek zawiera głównie octan bornylu (bornyl acetate), limonen, metyloeugenol i alfa-pinen.

Doględa stosowana jest w leczeniu dychawicy oskrzelowej (astmy), zapalenia oskrzeli i zapalenia skóry (zewnętrznie, w formie wyciągów dodawanych do mleczka, maści, kremu). Jest to środek wykrztuśny i antyseptyczny. Rozkurcza mięśnie gładkie przewodu pokarmowego i układu oddechowego. Wspomaga oczyszczenie dróg oddechowych. Zmniejsza katar i kaszel. Nalewka doględowa – Tinctura Grindeliae: 100 g ziela rozdrobnionego na 500 ml alkoholu 60-70%; macerować przynajmniej 7 dni, przefiltrować. Zażywać 3 razy dziennie po 3 ml, przy nieżycie układu oddechowego co 4-6 godzin na miodzie po 3-5 ml. Napar doględowy – Infusum Grindeliae:  2-3 g surowca na 1 szklankę wrzącej wody lub mleka z miodem lub sokiem malinowym, parzyć do 25 minut pod przykryciem. Pić 2 szklanki naparu małymi porcjami, często w ciągu dnia.

W kosmetologii do leczenia dermatozy: okłady, przemywanie, maście, kremy, lotio zawierające 1-5% ekstraktu etanolowego 1:1 lub 10-25% nalewki 1:5 lub 1:3 na etanolu 60-70%.

Nalewka z doględy jest zawarta w syropie Echinasal Herbapol (obok wyciągu z owoców róży, jeżówki, babki, tymianku i wody amoniakalnej), polecanego przy kaszlu, katarze, przeziębieniu i grypie.