Kwiat lawendy – Flos Lavandulae

Kwiat lawendy – Flos Lavandulae (Lavender Flower) jest ujęty przez Farmakopeę Polską VI z 2002 r. Pochodzi z lawendy wąskolistnej – Lavandula spica L. = Lavandula officinalis Chaix = Lavandula angustifolia Miller = Lavandula vera DC, z rodziny Labiatae (wargowych). Zgodnie z FP VI surowiec powinien zawierać nie mniej niż 1,4% olejku eterycznego; strata masy po suszeniu nie większa niż 11%, popiołu nie więcej niż 8%. Wg FP VI jest to surowiec o działaniu uspokajającym, którego dawki oficjalne wynoszą: doustnie w naparach dawka jednorazowa 1 g, dobowa 3 g. Co to oznacza? 1 g kwiatów lawendy należy zaparzyć w filiżance lub szklance wrzącej wody i wypić jednorazowo. Taki napar sporządzać i pić 2-3 razy dziennie.

W rzeczywistości kwiat lawendy zawiera ok. 1,5% olejku eterycznego, ponadto garbniki, kwasy fenolowe – 12% (kwas rozmarynowy), fitosterole, antocyjany, kumaryny (kumaryna, herniaryna, umbeliferon), flawonoidy (luteolina) triterpenoidy (kwas ursolowy). Gatunek Lavandula latifolia Medic.& Vill. zawiera 0,5-1% olejku eterycznego i ma podobne własciwości lecznicze. Lecznicza jest także hybryda Lavandula angustifolia x Lavandula latifolia. Olejek jest bogaty w octan linalolu do 60% (poprawnie octan linalylu = linalyl acetate) i linalool = linalol (do 30%), ponadto octan lavandulylu (lavandulyl acetate), terpinen-1-ol-4, 1,8-cineol, kamforę, beta-felandren, alfa-tujen, n-heksanal, n-heptanal, ketony (metylo-amylowy, etylo-amylowy) i in. W surowcu obecny jest kwas kapronowy C6H12O2 = heksanowy – caproic acid, kwas propionowy, kwas p-kumarowy i kwas izobutyrowy, które nadają dodatkowy zapach. Spośród seskwiterpenów występuja kariofilen i kadinen.

Działanie uspokajające lawendy na ośrodkowy układ nerwowy wykazano na zwierzętach. Posiada również właściwości przeciwpadaczkowe, a w więkzych dawkach narkotyczne, podobne do wodzianu chloralu, szczególnie wyciągi alkoholowe. Olejek lawendowy – Oleum Lavandulae działa uspokajająco, przeciwbólowo, odkażająco i przeciwstresowo. Zastosowany na skórę: przeciwzapalnie, antyseptycznie, dezodorująco. Zapobiega cellulitis i wspomaga leczenie rozstępów oraz trądziku. Wodne i alkoholowe wyciągi z lawendy hamują rozwój bakterii i grzybów. Działają rozkurczowo i przeciwfermentacyjnie. Alkoholowy roztwór olejku, napar lawendowy dobrze odkażają skórę, poprawiają krążenie krwi, zmniejszają łojotok i przyspieszają gojenie krostek i grudek przy zapaleniu łojotokowym, zapaleniu mieszków włosowych i trądziku.

Wskazania: bezsenność, stany stresowe napięcie przedmiesiączkowe, nadmierne podniecenie nerwowe, zaburzenia trawienne, skurcze jelit i żołądka, wdęcia, zaburzenia nerwowe w okresie po- i przekwitania, wspomagające leczenie padaczki. Choroby skóry bakteryjne i łojotokowe.

Lawenda zwiększa laktację.

Lawenda, Swarzędz, sierpień 2008

Olejek lawendowy można zażywać 2-3 razy dziennie po 4 krople na miodzie. Pomaga również przy kaszlu i przeziębieniu, zapaleniu zatok, nieżycie nosa.

Napar z kwiatów lawendy sporządzony z 1 łyżki surowca na 1 szklankę wrzącej wody lub mleka pic 2-3 razy dziennie po 100-200 ml, lub 1 szklankę na noc, jako środek pomagający w zaśnięciu.

Nalewkę 1:3 przyjmować 2-3 razy dziennie po 1 łyżeczce. Podobnie dawkować intrakt sporządzony ze świeżego rozdrobnionego surowca.

Olejek lawendowy to częsty składnik wód kolońskich, perfum i innych kosmetyków.