Prawoślaz lekarski – Althaea officinalis Linne (Malvaceae), dostarcza surowce farmakopealne: liść – Folium i korzeń – Radix Althaeae; ang Marshmallow leaf and root; niem. Eibischwurzel, Eibischblätter. Oba surowce są w farmakopei Polskiej VI z 2002 r. Zgodnie z FP VI liść prawoślazu powinien wykazywać wskaźnik pęcznienia nie mniejszy niż 11. Strata masy po suszeniu nie większa niż 12%. popiołu nie więcej niż 17%. Liści o niewłaściwym zabarwieniu, z plamami, nie więcej niż 3%. Liści porażonych rdzą nie więcej niż 2%. Zanieczyszczeń organicznych nie więcej niż 0,5%. Zanieczyszczeń mineralnych nie więcej niż 0,5%. Folium Althaeae oficjalnie to środek przeciwkaszlowy i osłaniający. Stosowany w naparach, w dawkach jednorazowych 2-6 g, dawkach dobowych 2-6 g (do naparzania i sporządzania maceratu). Liść powinien być zbierany przed kwitnieniem rośliny. Wysuszony w temperaturze pokojowej. Liść prawoślazu i korzeń prawoślazu są dostępne w sklepach zielarskich. Roślina występuje naturalnie (dziko) w Polsce. Często uprawiana.
Korzeń prawoślazu jest pozyskiwany w lipcu lub jesienią. Wg wymogów FP VI wskaźnik pęcznienia nie może być mniejszy niż 10. Strata masy po suszeniu nie większa niż 12%. Popiołu nie więcej niż 9%. Zanieczyszczeń organicznych nie więcej niż 0,1%. Zanieczyszczeń mineralnych nie więcej niż 0,5%. Oficjalnie surowiec przeciwkaszlowy i osłaniający. Dawki zwykle stosowane: jednorazowe 2-6 g, dzienne 2-6 g. Do sporządzania naparu i maceratu.
Folia et Radix Althaeae są w Pharmacopoea Germanica z 1882 r., w Pharmacopoea Germanica z 1890 r., w Pharmacopoea Borussica z 1846 r.
Herba et radix Althaeae (ziele i korzeń) są w Pharmacopoeia Regni Poloniae z 1817 r.
Althaeae Radix et Folium są w Farmakopei Europejskiej 5.
Korzeń zawiera 10-20% śluzów, kwiaty i liście 5-10% śluzów. Śluzy prawoślazu zbudowane są z kwasu galakturonowego, ramnozy, kwasu glukuronowego, galaktozy, arabinozy, glikozy i ksylozy. W kwiatach obecne są antocyjany. W surowcach znajdują się flawonoidy (kemferol i kwercetyna), kwas kawowy, p-kumarowy i chlorogenowy.
Z surowców powinno się sporządzać maceraty na zimnej lub ciepłej wodzie. Napary też są wartościowe, ale nie wykazują już takich właściwości śluzowych. 2-3 łyżki rozdrobnionego surowca należy zalać 1-2 szklankami wody przegotowanej chłodnej, pozostawić na 4-6 godzin, mieszając co pewien czas. Przecedzić. Pić łyżkami lub łykami, co 2 godziny, przy podrażnieniu przewodu pokarmowego, chrypce, kaszlu, zapaleniu gardła, nieżycie żołądka i jelit, zaparciach, owrzodzeniu błony śluzowej przewodu pokarmowego, oparzeniach chemicznych jamy ustnej i przełyku, jelit. Prawoślaz jest skuteczny w leczeniu zgagi i nadkwasoty żołądka. Łagodzi ostry i suchy kaszel. Maceratem przefiltrowanym można przemywać oczy przy ich zanieczyszczeniu kurzem lub piaskiem, mechanicznym urazie (do okładów dla złagodzenia objawów uszkodzenia). Ponadto do lewatyw przy zapaleniu odbytu. Do płukania pochwy przy stanach zapalnych i po urazach. Stosować do okładów na rany trudno gojące się, suche wypryski, na podrażnione i zapalnie zmienione oczy, np. od ekranu telewizora lub komputera.
Naparem i maceratem okładać twarz, szyję i dekolt przy suchym zapaleniu skóry, po oparzeniach słonecznych i po solarium. Macerat i napar nawilżają skórę i błony śluzowe, zmiękczają naskórek, zmniejszają wydzielanie łoju (skóra która jest dobrze nawilżona i odżywiona w sposób naturalny przestaje wydzielać nadmierne ilości łoju). W maceracie moczyć paznokcie i włosy wysuszone zabiegami i lakierami oraz zmywaczami. Włosy płukane w naparze lub maceracie staja się odporne na nadmierne wysychanie.
Stwierdzono, że wyciągi wodne z prawoślazu maja działanie przeciwzapalne i antyseptyczne. Podane pozajelitowo obniżają poziom glukozy we krwi. Surowce śluzowe są zalecane do spożywania dla osób otyłych i mających problemy z nadmiarem cholesterolu i lipidów we krwi. Śluzy dają odczucie sytości, zmniejszają łaknienie. Zmniejszają również zdolność absorbowania lipidów z jelit. Regulują wypróżnienia.
Śluzy prawoślazu stymulują układ odpornościowy przewodu pokarmowego (GALT).
W aptekach dostępny jest syrop prawoślazowy. Można go również samodzielnie sporządzić z maceratu z korzeni lub liści i miodu. Do syropu można dodać wybrany olejek eteryczny, np. tymiankowy, eukaliptusowy. Zamiast miodu do maceratu dodać sok malinowy, albo roztwór nasycony cukru.
Niewiele można dodać do tego co napisał o prawoślazie pan Henryk. Trzeba stwierdzić, iż jest to ulubiona roślina medycyny ludowej i rozmaitych mniej lub bardziej znanych zielarzy, a i obecnie budzi on zainteresowanie naukowców. Badacze japońscy np. stwierdzili, iż wyciąg z prawoślazu hamuje aktywność melanocytów, które pod wpływem promieni nadfioletowych zwiększają pigmentacje skóry. Zatem kremy nawilżające zawierające prawoślaz mogą mieć działanie „wybielające”. Zawarte w prawoślazu betaina, fitoestrogen zdają się potwierdzać stosowanie często przez zielarzy tego zioła w różnych mieszankach na brak miesiączki.
Wg J. Biegańskiego kataplazm z liści rośliny szybko usuwa jęczmień na powiece. Niektórych zielarze uważają, że macerat który opisuje pan doktor, jest znakomitym lekarstwem na zapalenie pęcherza moczowego (łagodzi pieczenie towarzyszące zakażeniom pęcherza).
Prawoślaz jest jak wspomniałem częstym składnikiem mieszanek ziołowych na rozmaite schorzenia i choroby. Podam np. skład mieszanki polecanej przy odtruwaniu organizmu przy wychodzeniu z choroby alkoholowej. 40 gram owoców ostropestu plamistego + 10 gram korzenia lukrecji + 10 gram liści prawoślazu + 10 gram ziela rzepiku + 10 gram liści pokrzywy + po 5 gram ziela krwawnika, owoców kopru włoskiego, korzenia cykorii, korzenia mniszka. 7 gram mieszanki zalać 250 ml wrzącej wody, pozostawić pod przykryciem na 30 minut; pić po przebudzeniu i przed snem.
Warto wiedzieć, iż ta roślina o opisywanym wyżej szerokim terapeutycznie działaniu jest nie tylko cenionym ziołem, ale również rośliną jadalną. W Anglii jadano gotowany, smażony z cebulą lub kandyzowany w miodzie korzeń. Wywaru z niego używano do produkcji tradycyjnych angielskich słodyczy (marshmallows). Jadalne zarówno na surowo jak i gotowane mogą być młode liście, kwiaty i młode zielone owoce (te ostatnie można też marynować).
Panie Romanie, czy mieszanka stosowana przy odtruwaniu alkoholowym ma swój odpowiednik w gotowych produktach dostępnych w aptekach lub sklepach zielarskich ?
Niestety nie wiem nic o mieszankach produkowanych przez polskich producentów. Z preparatów u nas dostępnych poleciłbym np. kudzu. Opis pana doktora na stronie http://luskiewnik.pl/autoimmunologia/new-page-5.htm
kudzu jak najbardziej, jednak skuteczna dawka przy odtruwaniu i leczeniu alkoholizmu jest dość znaczna. Nawet wysokoskoncentrowane ekstrakty (mialem do czynienia z etanolowym ekstraktem z kudzu) potrzeba by kilka gram dziennie, a ziela pewnie okolo 20-30g. Natomiast efekty moich badań były bardzo interesujące.
Prawoślaz lekarski jest dla mnie podstawowym ziołem w przypadku niedoboru yin płuc wg. diagnostyki TMC. Objawia się to suchym, męczącym kaszlem, zwłaszcza w nocy, suchym gardłem. Może pojawić się gorączka lub subiektywne odczucie gorąca, zwłaszcza popołudniami. Gorąco pięciu miejsc – czyli chory ma poczucie gorąca, a czasami wręcz pieczenia dłoni i podeszw stóp oraz okolicy serca. Pojawiają się trudności z zaśnięciem i niepokój. Klasycznym przykładem skrajnego niedoboru yin płuc jest gruźlica. Ale nie musi wystąpić tak poważny stan, aby sięgnąć po to bardzo dobre zioło. Najczęściej taki kaszel pojawia się nam po przebytym przeziębieniu i potrafi utrzymywać się do kilku tygodni. W tym roku szczególnie często to obserwuję. W zależności od stanu chorego warto prawoślaz uzupełnić innymi ziołami. Prawoślaz jest bezpieczny i można pić go przez dłuższy czas. Najważniejsze, żeby go prawidłowo przygotować, aby wydobyć z niego to co najlepsze. Ja osobiście zmielony na proszek korzeń prawoślazu i zalewam ciepłą wodą i odstawiam na parę godzin.
Pozdrawiam serdecznie
Rena
[…] https://rozanski.li/600/prawoslaz-lekarski-althaea-officinalis/ […]
[…] https://rozanski.li/600/prawoslaz-lekarski-althaea-officinalis/ […]
[…] https://rozanski.li/435/podbial-tussilago-farfara-linne/ https://rozanski.li/600/prawoslaz-lekarski-althaea-officinalis/ https://rozanski.li/2054/nasienie-babki-jajowatej-semen-plantaginis-ovatae-jako-surowiec-sluzowy/ […]
Wien dobrze, co to jest suchy kasz gdyż w tym roku pojawił się u mnie jako , przy okazji przechodzonej boreliozy. Co ciekawe tak jak nagle się pojawił, to po dwóch miesiącach nagle znikł. Stało się to między jedną , a drugą wizytą u pulmonologa. Za drugą wizytą jak o tym poinformowałem Panią Pulmonolog odparła mi na to. cytuję : ” no i co ja teraz z panem zrobię”. Powiedziałem ” po prostu niech pani odfajkuję wizytę , bo tym razem przyszedłem do pani tylko z grzeczności, gdyż nie musiałem” . Uśmiechnęła się , po czym się pożegnaliśmy. Jak się znów pojawi suchy , koszmarny kaszel, pomyślę o prawoślazie . Właśnie dzisiaj wykopałem , a raczej przekopałem prawoślaz w inne miejsce , ponieważ blokował wzrost małej jodły. Nigdy nie sądziłem , iż mam taki piękny korzeń. Co do boreliozy , której ofiarą padłem 29 marca 2016 r. po ukąszeniu mnie przez kleszcza, powiem tylko, iż dotąd nie użyłem , ani jednego leku. Póki co czuję się w miarę dobrze , chociaż nie powiem : miałem w tym roku trudne chwile, które samoistnie przeszły.
Osobiście prawoślaz stosowałam przy leczeniu się z refluksu żołądka. Zadziałał bardzo skutecznie w połączeniu z dietą wykluczającą wysokoprocentowe alkohole i żywność przetworzoną. Nie musiałam rezygnować z np. wina czy czekolady choć konwencjonalny medyk powie, że trzeba wykluczyć absolutnie wszystko. Piłam prawoślaz przez kilka tygodni 1x dziennie (na wieczór). Zgaduję, że zadziałała tu cudowna moc gojenia prawoślazu i zwiększanie naturalnej osłony, tak że organizm sam się zregenerował.
Może Pani powiedzieć czy problemy z refluksem były poważne?
I jak, Pani przygotowywała prawoślaz i czy piła w trakcie po czy przed jedzeniem i czy były jakieś skutki uboczne.