Kwiat pomarańczy jest pozyskiwany z gorzkiej pomarańczy Citrus aurantium L. subspecies amara, z rodziny rutowatych – Rutaceae. Kwiat pomarańczy suszony można kupić w drogeriach w Szwajcarii, na wagę, jak również w sklepach specjalistycznych internetowych. Kwiat pomarańczy świeży zawiera do 1,5% olejku. Olejek kwiatu gorzkiej pomarańczy – Bitter Orange Flower Oil (Oil of Neroli, Oleum Naphae, Oleum Neroli) zawiera antranilan metylu (methyl anthranilate), który w roztworach spirytusowych olejku nadaje fioletowo-błękitną fluorescencję. Fluorescencję najlepiej widać, gdy do probówki ze spirytusem 95% nakroplimy delikatnie warstwę olejku. W miejscu styku obu cieczy powstanie fiołkowa granica. Olejek z kwiatu pomarańczy brunatnieje pod wpływem światła i powietrza.
Olejek kwiatu pomarańczy zawiera trans-nerolidol (1-9%), octan geranylu (geranyl acetate) 1,5-4%, alfa-terpineol (2-7%), octan linalylu (linalyl acetate) 3-16%, linalol 18-42%, limonen 9-18%, beta-pinen 7-17%, antranilan metylu (0,9 1,1%).
Olejek kwiatu pomarańczy służy do poprawiania smaku i zapachu leków, do produkcji perfum i wód kolońskich, ponadto jako składnik wódek i likierów, wreszcie w przemyśle spożywczym jako aromat i dodatek smakowy.
Napar z kwiatu (1 łyżka na szklankę wrzątku) Infusum Aurantii pić po 1/2 szklanki 4 razy dziennie jako środek uspokajający, pobudzający przemianę materii i regulujący zaburzone procesy trawienne. Sprawdza się przy bólach brzucha i wzdęciach. Podobnie działa nalewka – Tinctura Aurantii 1:5 na alkoholu 40-70%, w dawce 5 ml 3 razy dziennie. Nalewka i napar z kwiatów pomarańczy mają właściwości rozkurczowe. Zastosowane na skórę w formie okładów lub do przemywania działają przeciwzapalnie, antyseptycznie i wybielająco. Nadają się do pielęgnacji cery bladej, tłustej i z wypryskami oraz trądzikiem.
Olejek z kwiatów pomarańczy można zażywać doustnie, na soku, miodzie lub cukrze po 5 kropli 3-4 razy dziennie, dla pobudzenia trawienia, jako środek wiatropędny i uspokajający. Do wcierania do poprawienia krążenia w kończynach, poprawy ukrwienia skóry. Olejek z kwiatów pomarańczy dodany do gorącego mleka z miodem lub sokiem malinowym poprawia samopoczucie w przeziębieniu i grypie, ułatwia oddychanie, pobudza krążenie.
Olejek Neroli można kupić w Polsce i za granicą. Często jest fałszowany innymi olejkami cytrusowo-kwiatowymi.
Oleum Aurantii floris (Pomeranzenblütenöl, Essence de fleur d’oranger, Essenza di fiore di arancio) jest w Pharmacopoea Helvetica VI. Ciężar właściwy olejku prawdziwego 0,870-0,881. Na chromatogramie widoczny jest prążek antranilanu metylu – zielono-błękitny (Rf 0,51) przy UV dł. 365.
Także Flos Aurantii (Orangenblüte, Fleur d’oranger, Fiore di arancio) jest w Farmakopei Szwajcarskiej VI. Kwiat otwarty nie może zawierać mniej niż 0,15% olejku eterycznego, natomiast kwiat zamknięty powinien zawierać przynajmniej 0,2% olejku eterycznego (zależnie od fazy rozwoju kwiatu, różny jest surowiec). Dawki jednorazowe wynoszą 2 g, np. 2 g kwiatów zaparzyć w filiżance wrzątku. Pić 3 razy dziennie po filiżance naparu.
Kwiat pomarańczy wchodzi w skład szwajcarskich farmakopealnych ziółek uspokajających – Species sedativae PhHelv. VI.
Rp. Species Sedativae = Beruhigender Tee, Especes sedatives, Specie sedative Ph. Helv. VI
Flos aurantii 20 g (kwiat pomarańczy)
Folium melissae 10 g (liść melisy)
Folium menthae 10 g (liść mięty)
Fructus anisi (rozdrobnione) 15 g (owoc anyżu mielony)
Herba passiflorae 20 g (również dostępne w drogeriach szwajcarskich) (ziele męczennicy)
Rhizoma valerianae 25 g (kłącze kozłka)
Zmieszać. Świetna i smaczna mieszanka uspokajająca i znosząca dolegliwości zaburzeń trawiennych. Można podawać dzieciom od 3 r. ż. 2 g mieszanki na filiżankę lub szklankę wrzątku. Pić 1-3 szklanki naparu.
Kwiat pomarańczy nadaje się doskonale do dodawania smaku i zapachu mieszankom herbat, np. dobrze komponuje się z Yerba Mate, z herbatą miętową, melisową, bergamotową, malinową, poziomkową, czy czarną.
Wszystkie surowce z pomarańczy gorzkiej kwiat, owocnia, niedojrzały owoc są surowcami zaliczanymi do tzw. leków mite fitoterapeutycznych czyli łagodnych, delikatnych leków roślinnych. Kwiat pomarańczy gorzkiej jest uważany za bardzo skuteczny środek zmniejszający napięcie psychiczne. Jest łączony (napar lub nalewka) z innymi surowcami np.: kozłkiem lekarskim, owsem, melisą, passiflorą. Szczególnie często łączy się kwiat pomarańczy z passiflorą (obie rośliny wspólnie znoszą napięcie fizyczne i psychiczne).
W naparach zaleca się kwiat pomarańczy w dozie zwykłej – 2 łyżeczki na filiżankę, w dozie do mieszanki – 1 łyżeczka na filiżankę. Herbatkę parzymy 10 minut pod przykryciem. Pijemy powoli małymi łykami. Ponieważ, jak pisze wyżej pan doktor, ważnymi składnikami w takiej herbatce są olejki eteryczne, ich działanie rozpoczyna się już w jamie ustnej. Dlatego też lepiej jej nie słodzić (aby kubki smakowe na języku nie ulegały dezorientacji) napar działa wówczas skuteczniej. Zielarze zalecają picie naparu z kwiatu pomarańczy gorzkiej na pusty żołądek. Po wypiciu wskazane jest zjeść kawałek chleba – wzmacnia to bowiem działanie herbatki. Napar z kwiatu pomarańczy gorzkiej zaleca się pić przed snem w zaburzeniach snu i nerwowości a także podczas odchudzania. W chorobie wrzodowej zaleca się mieszankę: kwiat gorzkiej pomarańczy, liść melisy, kwiatostan głogu, kwiat rumianu rzymskiego, kwiat lawendy – w równych częściach: łyżkę mieszanki na filiżankę wrzątku pozostawiamy pod przykryciem 10 minut; pić 3 -4 razy dziennie małymi łykami. W stanach niepokoju w tzw. chorobach wieku podeszłego zaleca się mieszankę 2/3 kwiat lipy, 1/3 kwiat pomarańczy; napar – pić 2 filiżanki dziennie. W przypadku nerwobólu zielarze zalecają następującą mieszankę: 10 gram kwiatu pomarańczy gorzkiej + 10 gram kwiatu piwonii lekarskiej + 10 gram szyszek chmielu + 20 gram liści mięty pieprzowej; napar z łyżeczki na filiżankę, 10 minut pod przykryciem, pić 2 filiżanki dziennie. W przypadku odstawienia opioidów poleca się mieszankę: kwiat pomarańczy 20 gram, liść mięty pieprzowej 10 gram, liść melisy lekarskiej – 50 gram, ziele majeranku 20 gram: łyżeczkę mieszanki zalać wrzątkiem, na 10 minut pod przykryciem, pić 4 do 5 filiżanek dziennie.
Popularnym środkiem na „poprawienie nastroju i ożywienie umysłu oraz ciała” są zapachy z olejków kwiatów pomarańczy gorzkiej (jak i innych roślin cytrusowych tj. pomarańczy, cytryny i grejpfruta). Sposób użycia: 15 – 25 kropli olejków eterycznych, zmieszać z 10 ml oleju jojoby w małej butelce do wąchania; inny sposób 2 – 4 krople wlać razem z wodą destylowaną do lampki zapachowej.
Do dr Różańskiego:
Bardzo proszę o podanie kontaktu (maila?). Chciałabym prosić o informację w sprawie złota koloidalnego w związku z art.”Tradycyjne preparaty złota” (rozumiem że pan będzie miał dostęp do podanego przeze mnie maila,przepraszam ale nie wymyśliłam innego sposobu skontaktowania się z panem)
Witam.
Gdzie można kupić kwiat pomarańczy gorzkiej?
Witam
Niewątpliwie w Szwajcarii, na wagę (drogerie) 🙂 Ponadto w sklepach internetowych (zielarskich, przyprawowych, etnobotanicznych) jest dostępny, w Polsce rzadko w czystej postaci, najczęściej w mieszankach herbacianych (aromatyczno-smakowych).